علت ایجاد قارچ ناخن دست و پا چیست؟درمان خانگی و دارویی قارچ ناخن

آیا می‌توان به کمک درمان خانگی قارچ ناخن را از بین برد؟

عفونت‌های قارچی می‌توانند هر قسمتی از بدن را درگیر کنند. قارچ‌ها به طور معمول در کنار سایر باکتری‌های مختلف در داخل بدن و یا روی آن وجود دارند. اما زمانی که یک قارچ شروع به رشد بیش از حد می‌کند، امکان ابتلا به عفونت وجود دارد.

اونیکومیکوزیس، که به آن تینا اونگیوم (tinea unguium) نیز گفته می‌شود، نوعی عفونت قارچی است که ناخن‌های دست یا پا را درگیر می‌کند. عفونت‌های قارچی ناخن معمولاً با گذشت زمان ایجاد می‌شوند، بنابراین هر گونه تفاوت فوری در ظاهر یا احساس ناخن شما ممکن است در ابتدا آنقدر ظریف باشد که نتوان متوجه آن شد.

قارچ ناخن چیست؟

عفونت قارچی ناخن به علت رشد بیش از حد قارچ‌ها در داخل، زیر یا روی ناخن رخ می‌دهد. قارچ‌ها در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کنند، در نتیجه این نوع محیط می‌تواند به طور طبیعی باعث افزایش جمعیت آنها شود. همان قارچ‌هایی که عامل ایجاد کننده خارش، پای ورزشکار و کرم حلقوی هستند، می‌توانند باعث عفونت ناخن هم گردند.

قارچ‌هایی که از قبل در بدن یا روی بدن شما وجود داشته باشند، می‌توانند باعث عفونت ناخن شوند. اگر با فرد دیگری مبتلا به عفونت قارچی در تماس بوده باشید، احتمال ابتلای شما به این وضعیت وجود دارد. عفونت‌های قارچ ناخن‌ شست پا بیشتر از ناخن‌های دست اتفاق می‌افتد، احتمالاً به این دلیل که انگشتان پا معمولاً به کفش‌ها محدود می‌شوند، جایی که یک محیط گرم و مرطوب است.

قارچ ناخن کاشت، اتفاقی است که می‌تواند در سالن ناخن هنگام مانیکور یا پدیکور رخ دهد، حتما این مسئله را از کارکنان سالن جویا شوید که چگونه ابزار خود را ضدعفونی می‌کنند و هر چند وقت یکبار این کار را انجام می‌دهند. ابزارهایی مانند تخته سنباده و ناخن گیر، اگر ضدعفونی نشوند، می‌توانند عفونت‌های قارچی را از فردی به فرد دیگر منتقل کنند.

چه کسانی در معرض ابتلا به قارچ زیر ناخن هستند؟

علل مختلفی برای عفونت قارچ ناخن وجود دارد. هر علتی درمان مخصوص به خود را دارد. اگرچه بسیاری از علل عفونت قارچی ناخن قابل پیشگیری هستند، برخی از عوامل خطر، احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهند. این عوامل خطر ساز عبارت‌اند از:

• ابتلا به دیابت
• بیماری که باعث گردش خون ضعیف می‌شود
• سنین بالای ۶۵ سال
• استفاده از ناخن مصنوعی
• شنا در یک استخر عمومی
• وجود آسیب ناخن
• داشتن آسیب پوستی در اطراف ناخن
• وجود رطوبت طولانی مدت در انگشتان دست یا پا
• ضعف سیستم ایمنی
• استفاده از کفش‌های پنجه بسته مانند کفش تنیس یا چکمه

عفونت ناخن در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد و این عفونت در بزرگسالان بیشتر از قارچ ناخن در کودکان دیده می‌شود. اگر یکی از اعضای خانواده شما اغلب به این نوع عفونت‌های قارچی مبتلا می‌شود، احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده به آن‌ها نیز بیشتر است.

افراد مسن در معرض خطر بالایی برای ابتلا به عفونت قارچی ناخن هستند زیرا گردش خون ضعیف‌تری دارند. همچنین با افزایش سن، ناخن‌ها کندتر رشد کرده و ضخیم‌تر می‌شوند.

علائم قارچ ناخن

عفونت قارچی ناخن ممکن است بخشی از ناخن، کل ناخن یا چندین ناخن را درگیر کند. مسلما دکتر عفونی به راحتی قادر به تشخیص این علائم و نشانه‌ها است.

علائم شایع عفونت قارچی ناخن عبارت‌اند از:

• یک ناخن منحرف شده که ممکن است از بستر ناخن بلند شده باشد.
• بوی نامطبوعی که از ناخن آلوده به مشام می‌آید.
• وجود یک ناخن شکننده یا ضخیم

انواع قارچ ناخن

• قارچ ناخن ساب انگووال دیستال (Distal subungual infection)

عفونت‌های قارچی زیر ناخنی دیستال شایع‌ترین نوع عفونت قارچ ناخن هستند و می‌توانند به صورت قارچ ناخن انگشت دست و قارچ ناخن انگشت پا ظاهر شوند. هنگام عفونت، لبه خارجی ناخن ظاهری دندانه دار با رگه‌های سفید و یا زرد در سراسر ناخن پیدا می‌کند. این عفونت قادر است به بستر ناخن و قسمت زیرین ناخن نفوذ کند.

• قارچ ناخن سطحی سفید (White superficial infection)

این عفونت‌های سطحی سفید، معمولاً به صورت قارچ ناخن پا ظاهر می‌شوند. نوع خاصی از قارچ به لایه‌های بالایی ناخن حمله کرده و لکه‌های سفید مشخصی را روی ناخن ایجاد می‌کند.

در نهایت این تکه‌های سفید کل ناخن را می‌پوشانند که زبر، نرم و مستعد فرو ریختن می‌شود. لکه‌های روی ناخن ممکن است حفره دار و پوسته پوسته شوند.

• قارچ ناخن ساب انگووال پروگزیمال (Proximal subungual infection)

این نوع از عفونت قارچی ناخن از شیوع کمتری برخوردارند، اما می‌توانند ناخن‌های دست و پا را درگیر کنند. با گسترش عفونت به سمت بالا، لکه‌های زرد رنگ در پایه ناخن ظاهر می‌شوند.

این عفونت معمولاً در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف رخ داده، همچنین می‌تواند ناشی از آسیب جزئی به ناخن باشد.

• عفونت کاندیدا (Candida infection)

قارچ‌های کاندیدا باعث این نوع عفونت شده و می‌توانند به ناخن‌هایی که قبلاً در اثر عفونت یا ضربه قبلی آسیب دیده‌اند حمله کنند. معمولاً کاندیدا ناخن‌های دست را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این وضعیت اغلب در افرادی که مرتب دستان خود را در آب خیس می‌کنند، رخ می‌دهد.

این عفونت‌ها معمولاً از کوتیکول اطراف ناخن شروع می‌شوند و در اثر لمس متورم، قرمز و حساس می‌گردند. خود ناخن ممکن است تا حدی از بستر ناخن بلند شود یا به طور کامل بیفتد.

قارچ ناخن چه رنگیه و از کجا بفهمم که عفونت قارچی ناخن دارم؟

از آنجایی که سایر عفونت‌ها می‌توانند روی ناخن تأثیر بگذارند و علائم عفونت قارچی ناخن را تقلید کنند. تنها راه برای تأیید تشخیص قارچ ناخن، مراجعه به دکتر عفونت قارچی است. آنها ناخن را سوهان کشیده و زیر میکروسکوپ علائم قارچی را مورد بررسی قرار می‌دهند.

در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونه‌ای از این بافت را برای تجزیه و تحلیل و شناسایی به آزمایشگاه ارسال نماید.

درمان قارچ ناخن دست و پا

محصولات بدون نسخه معمولا برای درمان عفونت ناخن توصیه نمی‌شوند چرا که نتایج قابل اعتمادی را ارائه نمی‌کنند. در عوض، پزشک ممکن است یک داروی ضد قارچ خوراکی مانند موارد زیر را به شما تجویز نماید:

• تربینافین (Lamisil)
• ایتراکونازول (Sporanox)
• فلوکونازول (Diflucan)
• گریزئوفولوین (Gris-PEG)

پزشک شما ممکن است درمان‌های ضد قارچ دیگری مانند لاک ناخن ضد قارچ یا لاک‌های موضعی را تجویز نماید. این راه حل‌های درمانی به همان روشی که لاک ناخن مورد استفاده قرار می‌گیرد، روی ناخن مالیده می‌شوند.

بسته به نوع عامل عفونت قارچی و همچنین میزان عفونت، ممکن است مجبور به مصرف چندین ماه از این داروها شوید. محلول‌های موضعی معمولاً در درمان عفونت‌های قارچی ناخن پا چندان مؤثر نیستند.

درمان تضمینی برای خلاصی کامل بدن شما از عفونت قارچی وجود ندارد. عوارض ناشی از عفونت قارچی نیز ممکن است در این میان دیده شود.

درمان قارچ ناخن با لیزر

امروزه به راحتی با استفاده از لیزر PinPointe تایید شده توسط FDA می‌توان قارچ ناخن را درمان نمود. این روش دردناک نبوده و هیچ عوارض جانبی و دوره نقاهت ندارد، در نتیجه می‌توانید بلافاصله پس از درمان به فعالیت‌های روزانه خود بپردازید.

درمان قارچ ناخن با عسل

عسل دارای خواصی است که به ایجاد حالت تسکینی، روان کنندگی و خلاص شدن از شر باکتری‌ها کمک می‌کند. از آنجایی که عسل حاوی پراکسید هیدروژن است، با استخراج سموم به کشتن قارچ ناخن نیز کمک می‌کند. استفاده از عسل ارگانیک برای به دست آوردن اثر کامل حائز اهمیت است، چرا که عسل‌های غیر ارگانیک دارای موادی هستند که می‌توانند این فرآیند را مختل کنند.

نکاتی برای جلوگیری از عفونت قارچی ناخن

ایجاد چند تغییر ساده در سبک زندگی می‌تواند به جلوگیری از عفونت قارچی ناخن کمک کند. مراقبت خوب از ناخن‌ها با مرتب و تمیز نگه داشتن آنها گزینه مناسبی برای جلوگیری از عفونت است.

همچنین از آسیب رساندن به پوست اطراف ناخن خود اجتناب کنید. اگر قرار است مدت زمان طولانی دستانی مرطوب یا خیس داشته باشید، ممکن است بخواهید از دستکش پلاستیکی استفاده کنید.

روش‌های دیگر جلوگیری از عفونت قارچی ناخن عبارت‌اند از:

• شستن دست‌ها بعد از لمس ناخن‌های آلوده
• خشک کردن خوب پاها بعد از حمام، به خصوص بین انگشتان پا
• انجام دادن مانیکور یا پدیکور در سالن‌های معتبر
• اجتناب از پابرهنه ماندن در مکان‌های عمومی
• کاهش استفاده از ناخن مصنوعی و لاک ناخن

اگر مستعد رطوبت بیش از حد در اطراف ناخن‌های دست یا پا هستید، بهتر است یکی از موارد زیر را استفاده کنید:

• اسپری‌ها یا پودرهای ضد قارچ
• جوراب‌های رطوبت گیر
• ست شخصی مانیکور یا پدیکور

چه زمانی باید به دکتر عفونی بالغین مراجعه کرد؟

برای برخی افراد، درمان عفونت قارچی ناخن ممکن است دشوار باشد و دور اول مصرف دارو ممکن است کارساز نباشد. تا زمانی که ناخن جدیدی که عاری از عفونت است رشد نکرده باشد، نمی‌توان عفونت ناخن را درمان کرد.

اگرچه این نشان می‌دهد که ناخن دیگر عفونی نشده است، اما امکان بازگشت عفونت قارچی همچنان وجود دارد. در موارد شدید، ممکن است آسیب دائمی به ناخن شما وارد شده باشد و احتمالا مجبور به برداشتن آن شوید.

عوارض اصلی عفونت قارچی ناخن عبارت‌اند از:

• عود مجدد عفونت
• از دست دادن دائمی ناخن آسیب دیده
• تغییر رنگ ناخن آلوده
• گسترش عفونت به سایر نواحی بدن و حتی جریان خون
• ایجاد عفونت باکتریایی پوستی به نام سلولیت

کلام آخر

اگر مبتلا به دیابت و عفونت قارچی ناخن باشید، مراجعه به پزشک حائز اهمیت ویژه‌ای است. افراد مبتلا به دیابت در معرض خطرات بیشتری برای ایجاد عوارض بالقوه جدی ناشی از این عفونت‌ها هستند. اگر مبتلا به دیابت هستید و گمان می‌کنید در حال ابتلا به عفونت قارچی ناخن هستید با پزشک خود در این باره صحبت کنید. در مورد ابتلای کودکان به این عفونت‌های قارچی، صحبت با دکتر عفونی اطفال می‌تواند کمک کننده باشد.

خوشبختانه استفاده از گزینه متخصص پوست و مو یا دکتر آنلاین عفونی پذیرش ۲۴ می‌تواند در تشخیص به موقع علائم این شرایط کمک نماید.