علت اختلال ادینوفاژی یا بلع دردناک چیست؟ انواع درمان

ادینوفاژی اصطلاحی در علم پزشکی است که از آن هنگامی استفاده می‌شود که بلع مایعات یا غذا با درد و سوزش همراه باشد. در واقع افرادی که به این اختلال مبتلا می‌شوند، در هنگام غذا خوردن، نوشیدن مایعات یا قورت دادن بزاق، در مرحله‌ی بلع دچار درد می‌شوند. این درد در قسمت دهان، گلو یا مری فرد احساس می‌شود. ادینوفاژی یا بلع دردناک ممکن است نشانگر ابتلا یک فرد به بیماری‌های مختلف باشد. در برخی موارد، بلع دردناک سریع رفع می‌شود، اما در مواردی دیگر ممکن است این حالت تا مدت طولانی پایدار بماند. ادامه یافتن مشکلات بلع ممکن است علائم ابتلای شخص به یک بیماری باشد. در این مقاله ضمن بررسی کامل اختلال بلع به علائم و علل بلع دردناک پرداخته و در آخر روش‌های مختلف درمانی آن را بیان خواهیم کرد. پس در ادامه این مقاله همراه ما باشید.

بیماری ادینوفاژی چه علائمی دارد؟

ادینوفاژی نشانه‌های زیادی دارد که می‌توان با توجه به آن‌ها اختلال به این بیماری را دانست. بسیاری از علائم اختلال بلع در ناحیه گلو و مری حس شده و زمانی بروز می‌دهند که فرد در حال خوردن یا آشامیدن باشد. علائم ابتلا به ادینوفاژی یا بلع دردناک با توجه به علتی که دارد ممکن است کوتاه یا بلند مدت باشد. علائم و نشانه‌های رایج در این بیماری عبارت‌اند از:

– احساس دردی یکنواخت، همراه با سوزشی تند و تیز در هنگام بلع در قسمت دهان، گلو یا مری

– ایجاد این درد در زمان بلع مواد غذایی خشک

– کاهش وزن به علت کاهش مصرف مواد غذایی

– کم شدن آب بدن به علت کاهش مصرف مایعات (بلع دردناک مایعات)

درد قفسه سینه به هنگام بلع

– و…

البته بلع دردناک می‌تواند با علائم دیگری نظیر احساس سوزش در سردل، آبریزش دهان، احساس خفگی گرفتگی صدا و… نیز همراه باشد. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم گلودرد و بلع دردناک رابطه مستقیمی با هم داشته و این بیماری اکثرا در ناحیه گلو خود را نشان می‌دهد.

چرا به بلع دردناک مبتلا می شویم؟

در هنگام بلع غذا، درد ممکن است از دهان، گلو یا مری نشئتت بگیرد. برخی اوقات درد ایجاد شده در بلع به آسیب‌دیدگی حنجره مربوط می‌شود. مکانیسم بلع چه ارادی و چه غیرارادی از گلو آغاز شده و تا مری ادامه پیدا می‌کند، این فرایند تحت عنوان” انعکاس بلع” شناخته می‌شود. دردی که در زمان بلع در دهان یا گلو حس می‌شود، می‌تواند به مشکلات مری مربوط باشد، همچنین درد قفسه سینه به هنگام بلع نیز ممکن است علت به وجود آورده این بیماری باشد. اغلب بیمارانی که بیماری‌های عفونی دهان، گلو و مری مبتلا هستند، ادینوفاژی را به عنوان تنها علامت اصلی‌شان در عفونت‌های مزمن گزارش می‌دهند. از دیگر علل ابتلا به این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رفلاکس یا پس دادن اسید از معده به مری
• عادت‌های اشتباه غذایی (تندتند غذا خوردن، نجویدن کامل غذا و…)
• مصرف آب و مایعات در هنگام غذا
• و…

تشخیص علت اصلی ابتلا به بلع دردناک یکی از ابتدایی‌ترین و مهم‌ترین مراحل شروع درمان است. دکتر بلع با معاینه فرد و انجام آزمایش‌های مختلف به علت اصلی این بیماری پی می‌برد.

انواع مختلف بیماری بلع دردناک

اختلال بلع انواع مختلفی دارد. به‌طوری‌که هر کدام از این اختلالات قسمتی از سیستم گوارشی را تحت تأثیر قرار داده و مشکلاتی را ایجاد می‌کنند. از جمله از شایع‌ترین انواع اختلال بلع عبارت‌اند از:

اختلال بلع ناشی از وجود عفونت در دستگاه گوارشی

وجود عفونت‌های حاد یا مزمن در لوزه‌ها، گلو، اپی گلوتیت وازوفاژیت می‌تواند موجب درد در زمان بلعیدن غذا بشود. بسیاری از بیماران مبتلا به عفونت دهان، گلو و مری، بلع دردناک را به‌عنوان تنها علامت اصلی خود در عفونت‌های مزمن گزارش می‌دهند. گلو درد و بلع دردناک نشانه­ای از برخی بیماری­هاست. عفونت می‌تواند موجب زخم، جراحت، آبسه و یا التهاب منتشر در ساختارهای مربوطه گردد.

برخی از عفونت‌های مرتبط با بلع دردناک عبارت‌اند از:

• برفک دهانی
• عفونت اولیه HIV – عفونت‌های دستگاه بالایی گوارش
• ویروس سیتومگالو
• ویروس اپشتین بار
• هر نوع عفونت حادی که موجب گلودرد شود
• ویروس هرپس سیمپلکس

اختلال بلع دردناک ناشی از اجسام خارجی

اشیا و یا اجسامی یا اشیایی که در پوشش گلو و یا مری گیر می‌کنند، می‌توانند موجب گرفتگی کامل و یا قسمتی از این مناطق شده و موجب دردناک شدن بلع می‌شود.گرفتگی گلو بر تنفس نیز تأثیر می‌گذارد. اجسام خارجی کوچک و تیزی مثل استخوان ماهی علل شایعی است که می‌تواند موجب سوراخ شدن دیواره گلو، لوزه‌ها و یا مری شوند.

اختلال بلع دردناک در اثر زخم، التهاب و یا جراحت

علاوه بر عوامل عفونی عوامل غیر عفونی نیز وجود دارد که ممکن است باعث التهاب و زخم دستگاه گوارش شوند. با توجه به اینکه حنجره نقش مهمی در فرایند بلع غذا دارد، التهاب حنجره نیز می‌تواند باعث بروز بیماری بلع دردناک شود.برخی دیگر از این علت‌ها شامل مواردی مانند: تروما یا ضربه، غذاها یا نوشیدنی‌های گرم، مواد غذایی تند و فلفل‌دار، تابش اشعه استنشاق گازهای سمی ایجاد زخم در گلو و یا مری نیز می‌تواند موجب بلع دردناک شود.

اختلال بلع دردناک ناشی از سرطان‌ها تومورها

سرطان از جمله مری، گلو، حنجره، تیروئید، گردن و دهان نیز می‌توانند موجب عارضه‌ی بلع دردناک شوند. این بیماری باید در افراد پرخطر مانند افراد سیگاری به‌عنوان یک عامل احتمال خطر در نظر گرفته شود، به ویژه اگر اختلال بلع و کاهش وزن ناخواسته وجود داشته باشد.

اختلالات مری و بلع دردناک

شرایطی که در ادامه ذکر می‌کنیم به طور معمول قسمت مری را هدف قرار می‌دهند، و می‌تواند موجب بلع دردناک بشود. درد قفسه سینه نیز از اثرات وجود عارضه در مری است که با بلع دردناک همراه است. اکثر بیماران، علائمشان را به‌صورت درد بعد از بلع بیان می‌کنند که تعریفی نادرست است گرچه این عوارض می‌توانند به‌صورت غیرارادی هنگام بلع به مری مربوط باشند. از دیگر اختلالات می‌توان به بیماری‌های آشالازیاز، اسپاسم مری یا سندروم فندق شکن، پاره شدگی مری، ریفلاکس معده، دیورتیکول زنکر و …

راه های جلوگیری از بلع دردناک

برای پیشگیری از بروز چنین بیماری بهتر است به تغذیه خود دقت داشته باشید چراکه عدم توجه به تغذیه باعث رفلاکس معده و در نتیجه بلع دردناک می‌شود. البته که نوشیدن زیاد مایعات نیز در پیشگیری از این بیماری مؤثر خواهد بود. دقت در زمان خوردن غذاهایی مانند ماهی که تیغ دارد نیز می‌تواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند چراکه گیر کردن اشیا خارجی در گلو و مری نیز موجب زخم شدن و بروز بلع دردناک می‌شود. شما می‌توانید با انجام ویزیت آنلاین دکتر گوش و حلق و بینی نکات پیشگیری دیگری را نیز دانسته و آن‌ها را رعایت کنید.

روش‌های درمانی بلع دردناک

برای درمان بیماری بلع دردناک بهتر است به علت زمینه‌ای بیماری توجه شود. چنانچه بیماری بلع دردناک حاد باشد، و تشخیص سرطان داده شود، باید به درمان سرطان و هم بلع دردناک به‌صورت هم‌زمان رسیدگی شود.

برای درمان کردن بلع دردناکی که از سرطان نشئت می‌گیرد فرد باید تحت شیمی درمانی و پرتودرمانی قرار بگیرد تا اندازه تومور کوچک‌تر شده و از گسترش آن به دیگر ارگان‌ها و اندام‌ها جلوگیری به عمل می‌آید. اما درمان تخصصی به شدت بیماری و محل قرارگیری تومور بستگی دارد. همچنین ممکن است جراحی راه حل مناسب‌تری برای برداشتن و از بین بردن تومور باشد.

از سایر مواردی که در ادامه بیان می‌شود می‌توان برای درمان علت زمینه‌ای بلع دردناک استفاده کرد:

• چنانچه وجود عفونت در قسمت فوقانی دستگاه تنفسی علت بیماری باشد، ممکن است بهترین راه درمان تجویز داروهای ضد احتقان و آنتی‌بیوتیک برای بیمار باشد.
• اگر علت بیماری برگشت اسید یا ریفلاکس معده باشد، باید از داروهای غیر نسخه‌ای آنتی‌اسید استفاده بشود. چنانچه بیماری شدیدتر باشد و یا داروهای غیر نسخه‌ای ضد اسید تأثیرگذار نباشند، ممکن پزشک برایتان داروهای خاصی تجویز کند.
• همچنین باید از مصرف خوراکی‌هایی نظیر نعناع، الکل و نوشیدنی‌های کافئین دار خودداری کنید زیرا ممکن است مصرف هریک از آن‌ها شرایط ریفلاکس را وخیم‌تر کند. زمانی که علت زمینه‌ای بیماری بلع بهبود یابد، درد و علائمتان نیز به مرور بهبود خواهد یافت.

درمان‌های خانگی بلع دردناک

1. نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در طول شبانه روز آب مورد نیاز بدن را تأمین کرده همچنین گلو را نیز آرام و مرطوب می‌کند.
2. غرغره ۸ قاشق نمک حل شده در آب در برطرف کردن تورم و درد گلو بسیار مؤثر است.
3. مایعات گرم مثل آب گرم یا چای ترکیب شده با عسل برای رفع تورم و درد گلو مؤثر است.
4. تنفس در هوای مرطوب یا به‌عنوان‌مثال استفاده از رطوبت ساز در محیط خانه می‌تواند در تسکین التهاب گلو بسیار مؤثر بوده و از درد گلو درد بکاهد. گرفتن دوش داغ نیز تأثیر بسیار مثبتی دارد.
5. قرص‌ها و دم‌نوش‌های گیاهی نیز، می‌توانند درد گلو را تا حدودی کاهش داده و ناحیه‌ی گلو را مرطوب کنند.

توجه داشته باشید که تشخصی علت اصلی بیماری اختلال بلع، بایستی توسط یک دکتر گوش و حلق و بینی با تجربه و متخصص انجام گیرد تا پروسه درمانی سریع‌تر و بهتر انجام شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هر وقت علائمی که ناشی از درد و سوزش در گلو و مری را حس کردید بهتر است سریعاً به یک پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی این کار را دانسته و در صورت نیاز پرسه درمانی را شروع کنید.

سؤالات متداول درباره اختلال ادینوفاژی با بلع دردناک

بلع دردناک نشانه چیست؟

بلع دردناک نشانه وجود مشکلی در دستگاه گوارشی به خصوص دهان، حلق یا مری است.

علت بلع دردناک و سخت چیست؟

عدم عملکرد درست دهان یا مری در رساندن غذا به معده

آیا بلع دردناک می ‌تواند نشانه ابتلا به سرطان است؟

بله – در مواردی بلع دردناک می‌تواند حاکی از وجود سرطان در فرد باشد.