آیا آلزایمر با زوال عقل متفاوت است؟ تفاوت آلزایمر و زوال عقل
فهرست مطالب
آیا آلزایمر با زوال عقل متفاوت است؟
تفاوت آلزایمر و زوال عقل ممکن برای بسیار مبهم باشد. زوال عقل و بیماری آلزایمر دو وضعیت کاملا یکسان نیستند. در واقع زوال عقل یک اصطلاح کلی است که برای توصیف علائمی که بر حافظه، عملکرد فعالیت‌های روزانه و توانایی‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارند، استفاده می‌شود.
جالب است بدانید که بیش از ۱۰ نوع زوال عقل وجود دارد که بیماری آلزایمر شایع‌ترین نوع آن است. شدت آلزایمر با گذشت زمان بدتر می‌شود و بر قدرت حافظه، زبان و تفکر تأثیر می‌گذارد.
اگرچه افراد جوان ممکن است به زوال عقل یا بیماری آلزایمر مبتلا شوند، اما خطر ابتلا به آن با افزایش سن بیشتر می‌شود.
ممکن است برخی از علائم آلزایمر و زوال عقل با هم همپوشانی داشته باشند. به‌همین‌دلیل، تشخیص و بررسی دقیق آن‌ها توسط پزشک برای یافتن بهترین روش درمانی مهم است. در ادامه به جزئیات بیشتری از تفاوت آلزایمر و زوال عقل اشاره خواهیم کرد.
تفاوت آلزایمر و زوال عقل از نظر عوامل موثر در بروز آن‌ها
برای آگاهی از تفاوت بین زوال عقل و آلزایمر لازم است که ابتدا با علائم و علل بروز آن‌ها آشنا شوید. طبق آمار ارائه‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان با زوال عقل زندگی می‌کنند. این بیماری بر وظایف شناختی ذهن مانند حافظه و استدلال تأثیر می‌گذارد و می‌تواند به‌دلیل شرایط مختلفی رخ دهد. بیماری آلزایمر مسئول حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد از تمام موارد زوال عقل است.
جالب است بدانید که افراد ممکن است بیش از یک نوع زوال عقل داشته باشند. این مساله به‌عنوان زوال عقل مختلط شناخته می‌شود. پیشرفت زوال عقل می‌تواند تأثیر بدی بر توانایی عملکرد مستقل بیمار داشته باشد و باعث ناتوانی کامل افراد مسن شود. به‌همین‌دلیل، در حال حاضر پنجمین عامل مرگ‌و‌میر در سطح جهان است.
آسیب به سلول‌های مغزی، مهم‌ترین دلیل بروز آن است که می‌تواند در اثر ابتلا به بیماری‌های دژنراتیو مانند آلزایمر، پارکینسون و هانتینگتون باشد. در واقع هر یک از علل زوال عقل باعث آسیب به مجموعه متفاوتی از سلول‌های مغز می‌شوند. از انواع زوال عقل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زوال عقل عروقی
- زوال عقل با اجسام لویی
- زوال عقل در اثر بیماری پارکینسون
- زوال عقل پیشانی گیجگاهی
- زوال عقل در اثر آتروفی قشر خلفی
- بیماری کروتسفلد جاکوب
- سندرم ورنیکه کورساکوف
- هیدروسفالی با فشار طبیعی
- زوال عقل در اثر بیماری هانتینگتون
سایر علل موثر در بروز زوال عقل عبارتند از:
- عفونت‌هایی مانند HIV
- بیماری‌های عروقی
- سکته
- افسردگی
- مصرف مزمن مواد مخدر
در افراد مبتلا به آلزایمر، سلول‌های مغز به‌دلیل افزایش سن یا جهش ژنتیکی می‌میرند و به‌همین‌دلیل ممکن است ارتباطات بین سلول‌های مغزی از بین بروند. یکی از علائم مشخصه این مساله، رسوب غیرطبیعی پروتئین در مغز و ایجاد پلاک و گره‌خوردگی است. پ
پلاک‌ها خوشه‌های متراکمی از پروتئین هستند که می‌توانند ارتباط بین نورون‌ها را مسدود کنند و باعث مرگ سلول‌های مغزی سالم شوند. در آلزایمر پیشرفته، مغز انقباض قابل توجهی را نشان می‌دهد.
علائم آلزایمر با زوال عقل چه تفاوت‌هایی دارد؟
زوال عقل اغلب با دوره‌های ساده فراموشی شروع می‌شود. افراد مبتلا به آن در ردیابی زمان مشکل دارند و ممکن است یافتن مسیرهای آشنا برای آن‌ها دشوار شود. با پیشرفت زوال عقل، شدت فراموشی و سردرگمی افزایش پیدا میکند. به یاد آوردن نام‌ها و چهره‌ها سخت‌تر و مراقبت شخصی به یک مشکل تبدیل می‌شود.
در این دوره پرسیدن سؤالات مکرر، رعایت اندک بهداشت و مشکل در تصمیم‌گیری طبیعی است. در پیشرفته‌ترین مرحله، افراد مبتلا به زوال عقل قادر به مراقبت از خود نیستند و به‌دلیل تغییر خلق‌وخو دچار افسردگی و پرخاشگری می‌شوند.
اگرچه ممکن است علائم آلزایمر و زوال عقل همپوشانی داشته باشند، اما تفاوت‌هایی نیز دارند. هر دو شرایط می‌توانند باعث بروز علائم زیر شوند:
- کاهش توانایی تفکر
- اختلال حافظه
- اختلال ارتباطی کلامی
اما علائم اصلی آلزایمر عبارتند از:
- مشکل در یادآوری رویدادها یا مکالمات اخیر
- بی‌تفاوتی
- افسردگی
- اختلال در قضاوت
- سرگردانی
- گیجی
- تغییرات رفتاری
- مشکل در صحبت کردن، بلع یا راه رفتن در مراحل پیشرفته بیماری
بنابراین، مقایسه بیماری آلزایمر با زوال عقل از نظر علائم و علل خیلی دشوار نیست.
راهکارهای تشخیص آلزایمر و زوال عقل چه تفاوتی دارند؟
به‌دلیل همپوشانی و محسوس نبودن فرق بین زوال عقل و الزایمر از نظر علائم، تشخیص نهایی باید توسط دکتر زوال عقل انجام شود.
برای تشخیص علت و نوع زوال عقل، پزشک باید به الگوی مهارت‌های فرد دقت کند تا بتواند مشخص کند که او هنوز قادر به انجام چه کارهایی است. به‌همین‌دلیل، سابقه پزشکی و علائم بیمار را بررسی کرده و معاینه فیزیکی و تست‌های شناختی انجام می‌دهد. پس از آن برای اطمینان بیشتر دستور انجام ارزیابی عصبی، آزمایش خون، آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن، ام آر آی و پت اسکن را می‌دهد.
نتایج این آزمایشات کمک زیادی به دکتر آلزایمر برای رد سایر علل بالقوه زوال عقل و تشخیص قطعی آلزایمر میکند. در کنار آن بررسی سابقه خانوادگی بیمار و ارزیابی مهارت‌های حافظه و تفکر نیز بسیار موثر است.
تفاوت آلزایمر و زوال عقل از نظر نحوه درمان
تفاوت آلزایمر و زوال عقل حتی روی روش درمانی آن‌ها نیز موثر است. اگرچه روش درمان زوال عقل به علت دقیق و نوع آن بستگی دارد اما بسیاری از درمان‌های زوال عقل و آلزایمر همپوشانی دارند. در حال حاضر هیچ روش درمانی برای آلزایمر در دسترس نیست، اما گزینه‌هایی برای کمک به مدیریت علائم آن وجود دارند. مواردی چون:
- مصرف داروهایی برای بهبود تغییرات رفتاری، مانند داروهای ضدروان‌پریشی و ضدافسردگی
- مصرف داروهای تقویت‌کننده حافظه که اغلب شامل مهارکننده‌های کولین‌استراز هستند
- مصرف داروهای طبیعی که هدفشان تقویت عملکرد مغز یا سلامت کلی آن است مانند روغن نارگیل یا روغن ماهی
- مصرف داروهایی برای بهبود تغییرات خواب
برای درمان زوال عقل باید ابتدا بیماری زمینه‌ای عامل آن درمان شود. به‌همین‌دلیل، بسیاری از اشکال آن قابل کنترل هستند. به عنوان مثال، پزشکان اغلب زوال عقل ناشی از بیماری پارکینسون، آلزایمر و وجود اجسام لویی را با مهارکننده‌های کولین‌استراز مدیریت می‌کنند. یا روند درمان زوال عقل عروقی بر جلوگیری از آسیب بیشتر به عروق خونی مغز و جلوگیری از سکته متمرکز است.
در نهایت این پزشک متخصص مغز و اعصاب است که براساس فرق زوال عقل با آلزایمر بهترین روش درمانی را برای شما تعیین میکند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
با توجه به تفاوت زوال عقل و آلزایمر، توصیه می‌کنیم که به‌محض مشاهده علائم زوال عقل به پزشک مراجعه کنید. زیرا اگر ناشی از آلزایمر باشد، وضعیت پیشرونده‌ای دارد و می‌تواند به‌مرور زندگی مستقل را دشوار کند.
درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت آنلاین دکتر مغز و اعصاب پذیرش۲۴ استفاده کنید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره بهترین دکتر مغز و اعصاب آنلاین برای درمان استفاده کنید.
پاسخ به سوالات متداول در مورد تفاوت آلزایمر و زوال عقل
در این بخش می‌توانید به پاسخ تعدادی از ابهامات ذهنی خود درباره تفاوت آلزایمر و زوال عقل دست پیدا کنید.
۱. تفاوت آلزایمر و زوال عقل چیست؟
زوال عقل یک اصطلاح کلی است و بیماری آلزایمر یک بیماری خاص مغزی است. برخی از انواع زوال عقل برگشت‌پذیر هستند، اما بیشتر انواع آن مانند آلزایمر غیرقابل درمان هستند و فقط می‌توان روند پیشرفت آن‌ها را کنترل کرد.
۲. بررسی تفاوت آلزایمر و زوال عقل چه کمکی به پزشک میکند؟
ازآنجاییکه چشمانداز افراد مبتلا به زوال عقل کاملا به علت مستقیم آن بستگی دارد، پیش از درمان آلزایمر دکتر مغز و اعصاب احتمال ابتلا به دیگر انواع زوال عقل را نیز بررسی میکند.
۳. برای آگاهی از تفاوت آلزایمر و زوال عقل باید با کدام پزشک متخصص مشورت کرد؟
پزشک متخصص مغز و اعصاب بهترین گزینه ممکن برای شرح تفاوت آلزایمر و زوال عقل است.
