تفاوت آلزایمر با فراموشی چیست؟

فراموشی (Amnesia) بیماری است که محدودیت سنی ندارد و در هر زمان می‌تواند بروز کند. عوامل خاصی مانند زوال عقل، ضربه به سر، سکته مغزی و تصادف مسئول این وضعیت هستند. علائم آن شامل ناتوانی در به‌خاطرسپردن چیزهایی است که به‌تازگی اتفاق افتاده‌اند و به‌همین‌دلیل، امکان یادگیری برای بیمار فراهم نیست. خوشبختانه فراموشی قابل درمان است.

آلزایمر (Alzheimer) یک بیماری کاملا متفاوت است و اغلب از سن ۶۵ سالگی به بعد افراد را درگیر می‌کند. در واقع شایع‌ترین نوع زوال عقل در افراد مسن است که هم بر سلامت جسمی و هم سلامت روحی بیمار تأثیر می‌گذارد. این حالت دائمی و غیرقابل درمان است. پیشرفت بیماری آلزایمر منجر به از دست دادن حافظه، مشکل در یافتن کلمات و مشکل در انجام وظایف روزمره می‌شود. بنابراین، می‌توان ادعا کرد که آلزایمر یکی از علل موثر در بروز فراموشی است و هر فراموشی آلزایمر نیست.

در اصل تفاوت آلزایمر و فراموشی در این مساله است که فراموشی ممکن است در هر مقطع زمانی از زندگی به‌صورت ناگهانی رخ دهد. اما آلزایمر یک فرآیند تدریجی است و زمانی برای افراد رخ می‌دهد که به دوره خاصی از زندگی خود می‌رسند. در ادامه به جزئیات بیشتری از تفاوت آلزایمر و فراموشی اشاره خواهیم کرد.

تفاوت آلزایمر و فراموشی در یک نگاه

در این بخش قصد داریم در قالب یک جدول شما را با فرق بین فراموشی و آلزایمر از نظر فاکتورهای مختلف آشنا کنیم.

فراموشی چیست؟

برای آگاهی از تفاوت آلزایمر و فراموشی، لازم است که با جزئیات بیشتری از بیماری فراموشی آشنا شوید. زمانی‌که بیمار دچار فراموشی می‌شود، به این معنی است که بخشی یا کل حافظه خود را از دست داده است. اگرچه بیماری ذاتی نیست، اما ممکن است در هر مقطعی از زندگی به ما آسیب برساند. افرادی‌که از این مشکل رنج می‌برند تا حدودی زندگی سختی دارند. آن‌ها چیزهایی را که اخیرا شنیده‌اند، خوانده‌اند یا یاد گرفته‌اند را فراموش می‌کنند. هم‌چنین وقتی به طور غیرمنتظره در مورد یک مساله ساده از آن‌ها سؤال می‌شود، نمی‌توانند در مورد آن مطلبی بگویند.

درصورتی‌که قسمت خاصی از مغز انسان در اثر زوال عقل، کاهش سطح اکسیژن، صدمات شدید بر روی سر، تجربیات آسیب‌زا در گذشته، مصرف زیاد الکل و حتی داروهای خاص آسیب ببیند، این حالت به وجود می‌آید. فراموشی ۴ نوع مختلف دارد که هرکدام علائم متفاوتی دارند. خوشبختانه اغلب با دارودرمانی و حمایت‌های آموزشی قابل درمان هستند.

آلزایمر

اگرچه تا الان با بخشی از تفاوت آلزایمر و فراموشی آشنا شده‌اید اما لازم است بدانید که آلزایمر برخلاف فراموشی عمدتا افراد در سنین بالا را مبتلا می‌کند. اگرچه هنوز علت دقیق ابتلا به این بیماری مشخص نشده است اما محققان بر این باورند که در سنین بالا، آمینواسیدها از کار می‌افتند و این مساله به‌آرامی به نورون‌های مغز انسان آسیب می‌زند. یکی دیگر از علل نادر، جهش ژنی است که از والدین به ارث می‌رسد.

از علائم اصلی آلزایمر می‌توان به گیجی، فراموشی مکالمات اخیر، فراموشی اعضای خانواده و دوستان، مشکل در رسیدن به مقصدی خاص و مشکل در پرداخت پول نقد اشاره کرد. هم‎چنین ممکن است باعث ایجاد تغییر در شخصیت و خلق‌و‌خوی بیمار شود. به عنوان مثال، ممکن است بیمار در اثر فراموشی دیگران را به خاطر برداشتن وسایل شخصی خود سرزنش کند.

معمولا شدت آلزایمر با ادامه روند پیری بدتر می‌شود. حتی در نهایت لحظه‌ای فرا می‌رسد که بیمار قادر به یادآوری و تشخیص هرچیزی یا هرکسی نیستند. البته تروما و سبک زندگی ناسالم نیز می‌توانند به این امر منجر شوند.

از نظر پزشکان، آلزایمر به‌آرامی بر کل بدن فرد تأثیر می‌گذارد. اغلب بیماران در اواخر عمر برای حفظ تعادل بدن و انجام کارهای ساده‎ای مانند غذا خوردن ناتوان می‌شوند. بنابراین، تفاوت آلزایمر و فراموشی واقعا قابل توجه است.

عمده‌ترین تفاوت فراموشی با آلزایمر چیست؟

بنابراین، طبق نکات ذکرشده در مورد تفاوت آلزایمر و فراموشی باید گفت که:

• هیچ محدودیت سنی خاصی برای ابتلا به فراموشی وجود ندارد. اما آلزایمر در درجه اول افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• فراموشی اغلب روش‌های درمانی خاصی دارد اما آلزایمر غیرقابل درمان است.
• فراموشی با گذشت زمان بدتر نمی‎‌شود. اما علائم آلزایمر با افزایش سن بدتر می‎شود.
• فراموشی چهار دسته مختلف دارد. اما آلزایمر تنها یک نوع است.
• فراموشی فقط بر حافظه فرد تأثیر می‌گذارد. با این حال، آلزایمر هم بر عملکرد فیزیکی و هم بر سلامت روان تأثیر می‌گذارد.

چگونه تفاوت فراموشی و آلزایمر در سالمندان را تشخیص دهیم؟

تشخیص میان فراموشی و آلزایمر باید توسط پزشک متخصص انجام شود، زیرا فراموشی یا همان از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت تا بلندمدت یکی از علائم آلزایمر است.

برای تشخیص فراموشی، پزشک یک ارزیابی جامع انجام می‌دهد تا سایر علل احتمالی از دست دادن حافظه مانند بیماری آلزایمر، سایر اشکال زوال عقل، افسردگی یا تومور مغزی را رد کند. در این مسیر از سابقه پزشکی بیمار، معاینه فیزیکی، تست‌های شناختی، آزمایش خون، تست‌های تصویربرداری از جمله ام آر آی و سی‌تی اسکن و الکتروانسفالوگرام یا نوار مغزی استفاده می‌کند.

درحالی‌که پزشک برای تشخیص بیماری آلزایمر بیشتر روی معاینه فیزیکی، سابقه خانوادگی بیمار و نتایج آزمایشات ارزیابی مهارت‌های حافظه و تفکر تاکید دارد. معمولا از نتایج آزمایش‌های آزمایشگاهی و تصویربرداری برای رد سایر علل بالقوه زوال عقل استفاده می‌شود. زیرا تست‌های تصویربرداری ساده قدرت نمایش پلاک‌ها و گره‌های ایجادشده در مغز در اثر آلزایمر را ندارند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

توصیه می‌کنیم به‌محض مشاهده علائم فراموشی به پزشک مراجعه کنید. چراکه می‌تواند نشان‌دهنده آسیب به مغز، سکته مغزی یا حتی آلزایمر باشد. پزشک با آگاهی از تفاوت آلزایمر و فراموشی می‌تواند مانع از بروز عوارض بعدی شود.

درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت آنلاین دکتر مغز و اعصاب پذیرش۲۴ استفاده کنید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره بهترین دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب یا همان دکتر آلزایمر و دکتر فراموشی برای درمان استفاده کنید.

پاسخ به سوالات متداول در مورد تفاوت آلزایمر و فراموشی

در این بخش می‌توانید به پاسخ تعدادی از ابهامات ذهنی خود در این زمینه دست پیدا کنید.

واقعا تفاوت آلزایمر و فراموشی در چیست؟

آلزایمر یک بیماری دژنراتیو مغزی خاص است که باعث زوال عقل می‌شود. درحالی‌که منظور از فراموشی کاهش قدرت حافظه است و علاوه‌بر زوال عقل، چیزهای دیگری مانند سکته مغزی و ضربه به سر در بروز آن دخیل هستند. پس فراموشی می‌تواند یکی از علائم اولیه زوال عقل و ناشی از آلزایمر باشد.

آیا ممکن است فراموشکار باشید و آلزایمر نداشته باشید؟

بله، شما می‌توانید فراموشکار باشید و اصلا به هیچ نوع زوال عقل مبتلا نشده باشید. زیرا فراموشی می‌تواند ناشی از عوامل زیادی باشد.

برای آگاهی از تفاوت آلزایمر و فراموشی باید با کدام پزشک متخصص مشورت کرد؟

مطمانا پزشک متخصص مغز و اعصاب اطلاعات، تجربه و تبحر بیشتری در زمینه تشخیص و درمان این اختلالات مغزی دارد.