زرشک | خواص، کاربرد ها و طرز مصرف آن

همه چیز در مورد زرشک در طب سنتی مثل بهترین زمان مصرف دمنوش زرشک

زرشک

زرشک گیاهی است که ایرانیان از میوه آن در غذاها، به عنوان یک نوشیدنی و به شکل مربا و شربت استفاده می‌کنند. این دانه‌های ترش و خوشمزه خواص زیادی دارند و برای بدن نیز بسیار مفید هستند.

در این مطلب در مورد زرشک بحث می‌کنیم و فواید و خواص این گیاه محبوب را با هم بررسی می‌کنیم.

اسم گیاه زرشک

نام علمی این گیاه «Berberis vulgaris» است و در بین مردم به آن «زرشک» گفته می‌شود. به ریشه گیاه زرشک در ایران نیز «آئر خیس» می‌گویند.

زرشک

توضیح درمورد گیاه زرشک

گیاه زرشک یک سرده از گونه زرشکیان است، به شکل درختچه می‌روید، روی ساقه‌هایش خار دارد و به‌طور میانگین ارتفاع آن ۴ متر است. چوب ساقه این درخت قهوه‌ای یا زردرنگ است.

برگ‌های آن بیضی شکل بوده، لبه‌های آن‎‌ها دندانه‌های اره‌ای است و گل‌های زردرنگ دارد. میوه زرشک قرمز رنگ، گوشتی، بیضی شکل و ترش مزه است. از ریشه، پوست ریشه و ساقه ، برگ گل و میوه این گیاه در طب سنتی استفاده می‌کنند.

مشاوره آنلاین با متخصص طب سنتی

فواید گیاه زرشک

گیاه زرشک خواص بی شماری دارد و می‌توان از آن در غذاها و نوشیدنی‌‌ها یا به‌صورت مربا و رب استفاده کرد. در ادامه به فواید زرشک خواهیم پرداخت.

مبارزه با عفونت‌ها و التهاب‌ها

تحقیقات نشان داده است که زرشک دارای خاصیت ضدباکتری و ضدقارچی است و با پیشگیری از متصل شدن باکتری به سلول‌های بدن انسان از بروز عفونت‌های قارچی و عفونت های باکتریایی جلوگیری می‌کند.

از زرشک برای درمان و بهبود علائم التهاب و عفونت‌ها استفاده می‌شود و همچنین در درمان عفونت مثانه، دستگاه گوارش و ادراری تاثیرگذار است.

میوه زرشک در مقایسه با ریشه این گیاه در مقابله با عفونت‌های دستگاه ادراری تاثیر بیشتری دارد. زرشک در درمان گلودرد، گرفتگی بینی، درمان سینوزیت و بهتر شدن برونشیت و مشکلات شایع دستگاه تنفسی تاثیرگذار است. از این میوه برای درمان التهاب‌ها و عفونت‌های پوستی ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکانس نیز استفاده می‌شود.

درمان مشکلات گوارشی

بربرین ماده‌ای است که در ترکیبات زرشک وجود دارد و با کمک به ماهیچه‌های صاف که دیواره‌های روده را می‌پوشانند به بهتر شدن گوارش غذا و کاهش دردها و بیماری‌های گوارشی کمک می‌کند.

زرشک به خاطر خاصیت منقبض کننده‌ای که دارد به نسبت آنتی بیوتیک‌ها مشکلات گوارشی را سریع‌تر حل می‌کند.

درمان اسهال با زرشک

براساس مطالعاتی که به‌تازگی روی زرشک انجام شده است، با استفاده از ماده بربرینی که در زرشک وجود دارد می‌توان با عفونت‌های باکتریایی، ویروس‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها مبارزه کرد.

بربرین با تحریک تولید گلبول‌های سفیدی به نام ماکروفاژ (درشت خوارها) به درمان التهاب دستگاه گوارش و اسهال کمک می‌کند.

بهبود سوء هاضمه با زرشک

مصرف جوشانده یا آب زرشک باعث تسریع روند درمان سوء هاضمه می‌شود. برای بهبود بیماری این مشکل بهتر است تقریبا ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیش از صرف وعده غذایی از زرشک استفاده کنید.

پیشگیری و درمان دیابت با زرشک

مصرف زرشک در درمان قند خون تاثیرات چشم‌گیری داشته است و آن را به یک گزینه در دسترس و مناسب برای پیشگیری یا درمان دیابت تبدیل کرده است.

کمک به سلامت قلب و عروق با استفاده از زرشک

زرشک با کاهش کلسترول خون و سرم به حفظ سلامت عمومی قلب و عروق کمک می‌کند. خواص زرشک برای سلامت قلب ثابت شده است. کمک به کنترل فشار خون بالا، درمان بیماری شریان کرونری، تپش قلب و بیماری ماهیچه قلب از خواص دیگر میوه این گیاه جادویی است.

پاک سازی کبد و کیسه صفرا با زرشک

استفاده از زرشک باعث تقویت کبد می‌شود. کبد وظیفه تصفیه خون، تولید صفرا، سم‌زدایی، هضم چربی ها، تجزیه هورمون‌ها و ذخیره ویتامین‌ها و آهن را بر عهده دارد.

نقش اصلی کیسه صفرا ذخیره کردن صفرا است که توسط کبد ساخته می‌شود. صفرا همراه آنزیم‌های روده به بدن در هضم غذاهای چرب کمک می‌کند. پاک سازی کبد و کیسه صفرا از خواص قابل توجه زرشک است.

زرشک

مضرات گیاه زرشک

  • اگر در مصرف زرشک زیاده‌روی کنید باعث نفخ در شکم می‌شود.
  • استفاده زیاد از زرشک و مشتقات آن (برگ و ساقه) برای زنان باردار مناسب نیست، چون رحم را تحریک می‌کند و امکان دارد باعث سقط جنین شود.
  • اگر به مدت طولانی و بسیار زیاد از زرشک استفاده کنید، سبب ناراحتی معده و روده‌ها خواهد شد و جذب کافی ویتامین B در بدن را مشکل می‌کند.
  • عصاره‌ای که از برگ‌ها و پوست زرشک گرفته می‌شود، اگر بدون محدودیت مصرف شود مسمومیت ایجاد می‌کند.
  • استفاده بیش از حد زرشک امکان دارد باعث بروز عوارضی مانند شوک، تهوع، استفراغ، کاهش فشارخون، کاهش ضربان قلب، خون دماغ و آسیب به کلیه شود.
  • بدون نظارت پزشک، عصاره گیاهی زرشک را به کودکان ندهید.
  • بهتر است در دوران بارداری و شیردهی مصرف عصاره گیاهی زرشک را قطع کنید.
  • استفاده از زرشک و فراورده‌های آن برای مصرف روزانه و به شکل بلندمدت ممکن است ایجاد مسمومیت کند و پیشنهاد می‌شود اگر قصد دارید هر روز از زرشک استفاده کنید، حتما از مشاوره آنلاین متخصص طب سنتی در پذیرش۲۴ استفاده کنید.

طریقه مصرف گیاه زرشک

همان طور که می‌دانید در کنار بسیاری از غذاهای اصیل ایرانی‌ زرشک استفاده می‌شود و استفاده از مشتقات زرشک بین مردم ایران بسیار جا افتاده و رایج است.

جوشانده زرشک

تقریبا ۱۵ گرم پوست ساقه، ریشه یا میوه زرشک را به یک لیتر آب اضافه کنید و منتظر بمانید تا به جوش بیاید. سپس حرارت را قطع کنید و اجازه دهید این جوشانده ده دقیقه در دمای اتاق بماند.

در آخر تفاله‌های جوشانده را صاف کنید و برای شیرین کردن آن استفاده از عسل یا شکر رایج است. مقدار جوشانده‌ای که هر فرد مجاز است در روز مصرف کند، سه فنجان و در فاصله بین غذاها است .

شربت زرشک

نیم لیتر آب زرشک همراه با نیم لیتر آب سیب و نصف این مقدار آبلیمو  و ۵۰۰ گرم شکر را با هم مخلوط کنید و حرارت دهید تا قوام آید.

با توجه به خواصی که زرشک دارد و جایگاه این گیاه در طب سنتی، اگر قصد دارید در رابطه با چگونگی استفاده از این گیاه اعجاب انگیز به شکل تخصصی و بر اساس مزاجتان مشاوره بگیرید، می‌توانید از کسانی که در این زمینه تخصص و تجربه دارند، یعنی پزشکان متخصص طب سنتی کمک بگیرید.

اگر برای مراجعه حضوری وقت ندارید به سادگی می‌توانید با کمک صدها پزشک حاذق طب سنتی که در موسسه پذیرش ۲۴، برای مشاوره دادن به شما به شکل آنلاین، تلفنی و متنی آماده هستند، اطلاعات صحیحی درباره هر گیاه دارویی و روش حل صحیح مشکلاتتان دریافت کنید.

مشاوره آنلاین با متخصص طب سنتی

۳.۵/۵ (۲۴ نظر)

منبع
verywellhealthdrugs

تیم تولید محتوای پزشکی و سلامتی پذیرش۲۴

تیم تحریریه پذیرش۲۴ متشکل از پزشکان متخصص و پرستاران دارای مجوز، مترجمان و نویسندگان با تجربه در حوزه تولید محتوای پزشکی و سلامتی تمام تلاش خود را در جهت اطلاع رسانی و آگاهی سازی کامل و جامع در خصوص داروها، بیماری‌ها و سایر اطلاعات سلامتی برای استفاده عمومی کاربران پذیرش۲۴ از منابع معتبر علمی به کار می‌بندد.
guest
19 پرسش و پاسخ
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
سوغات بیرجند
سوغات بیرجند
5 ماه قبل

سلام
اصالت(عناب.زرشک.زعفران)از بیرجند و اطراف بیرجنده

همه با ارسال رایگان به سراسر ایران

پیج کاری اینستاگرامم
https://www.instagram.com/soghat.birjand.0561

شماره تماس : ۰۹۱۵۴۹۷۵۹۸۳

ماریا جلات
ماریا جلات
8 ماه قبل

سلام برای کبد چرب چگونه زرشک را استفاده نمایم

معصوم خان
معصوم خان
پاسخ به  ماریا جلات
3 ماه قبل

سلام زرشک برای زردی سیاه ضرر ندارد!

ماریاجلات
ماریاجلات
8 ماه قبل

سلام برای کبد چرب چگونه زرشک را استفاده نمایم

شهرام
شهرام
11 ماه قبل

سلام خسته نباشید من پشتتم وسرشانه م جوش میزنه وصورت جوش میزنه آیا بازرشک سیاه خوب میشم

شهرام
شهرام
11 ماه قبل

سلام من پشتتم و سرشانه م وصورتم جوش میزنه آیا بازرشک سیاه خوب میشم

اکبری
اکبری
پاسخ به  شهرام
9 ماه قبل

مخلوطی از روغن سیاه دانه با روغن زیتون خیلی موثر است

شهرام
شهرام
11 ماه قبل

سلام خسته نباشید من پشتم وسرشانه م جوش میزنه حتی صورتم هم جوش میزنه آیا بازرشک سیاه خوب میشه

محمد
محمد
1 سال قبل

من قلب بازعمل کردم زرشک کوهی برای من خوب است یاخیر

محمد
محمد
پاسخ به  محمد
1 سال قبل

من قلب بازعمل کردم ایازرشک کوهی برای من هَست یاخیر

محمد
محمد
پاسخ به  محمد
1 سال قبل

زرشک برای عمل قلب بازخوبه یانه

لیلادهبانی
لیلادهبانی
1 سال قبل

دم نوش زرشک باعث بازشدن عادت ماهیانه میشه

م م
م م
1 سال قبل

سلام ایازرشک خونسازاست وایابرای کسی که دیالیزمیشودوکم خونی حاداردمفیداست

حاج محمد حسن وزیری از استان گیلان ‌ رشت
حاج محمد حسن وزیری از استان گیلان ‌ رشت
1 سال قبل

سلام . جناب دکتر . خدا قوت .با پوزش میخواستم لطف کنید .‌برام بنویسید . زرشک برای درمان . دیابت قند خون . و نارسائی کلیه ها ‌ و قلب و عروق و نارسائی خون اونهم خون منفی ‌ و دردهای مفاصلی .و پرستادت و طهال خوب است یا نه …مضر است . یا سودآور زرشکها به ۲ گونه درختچه میباشد ‌ زرشک قرمز و آب زرشک ازش می‌گیرند. یا همون زرشکی تو پلو خورشت می‌ریزند

مریم نوروزی
مریم نوروزی
1 سال قبل

سلام شب خوش
برای کسی که مبتلا به کبد چرب هست ،گرید یک،،
باید چه مدت دمنوش زرشک مصرف کنه؟
آیا ۴۰روز کافیه؟

نورالحق ازکابل سوال نمودم
نورالحق ازکابل سوال نمودم
پاسخ به  مریم نوروزی
1 سال قبل

زرشک به مدت چند روز برای کبد چرب نوشیده شود

لیلی
لیلی
پاسخ به  مریم نوروزی
11 ماه قبل

هیچ چیز به اندازه خوردن خیار برای شفای کبد چرب مفید نیست

مهناز
مهناز
2 سال قبل

مرسی خیلی خوشم اومد زرشکی که همیشه مصرف میکنیم اینقدر خاصیت داره چون زرشک پلو میشه گفت غذای ثابت همه خونه های ایرانیه. اما شاید کمتر کسی بدونه زرشک این مقدار مفیده و اینکه مقاله گذاشتید در این مورد خیلی خوبه باعث اگاهی میشه. لطفا در مورد زعفران هم که همراه زرشک مصرف می کنیم پست بذارید چون فکر می کنم خیلی کمتر خواصش جا افتاده مثل زرشک. حتی یک ویدئو از فروشگاه باغ ایران دیدم که میگفتن زعفران هر کیلو بالاتر از ده هزار دلار در جهان معامله میشه و گرانترن ادویه هست چون کاربرد دارویی و درمانی زیادی داره ولی خب توی ایران هنوز جزو کالاهای مصرفی مردم نیست و اینم مطمئنا از عدم اگاهی پیرامون خواصش هست. بازم درود به شما که درمورد اینا اگاهی میدید

سعید
سعید
پاسخ به  مهناز
2 سال قبل

البته زرشکی که در این مقاله ازش صحبت شده و آبرو میگیرن زرشک پلویی نیست زرشک سیاهه

منیژه شریفی
منیژه شریفی
2 سال قبل

سلام امید که خوب باشید زرشک به کم خون خوب است ؟ چقدر خورده شود تا چند وقت و چقصم؟

دکتر راحله سجادی نیا
پاسخ به  منیژه شریفی
2 سال قبل

بهتره در این رابطه با متخصص تغذیه مشورت بفرمایید ولی از نظر قلبی عروقی به هر میزان مصرف زرشک منعی نداره

دکمه بازگشت به بالا