علت و درمان سوزش نوک سینه

سوزش نوک سینه نشانه چیست؟ علت و درمان

نوک سینه‌ها نواحی بسیار حساسی هستند. بنابراین غیر عادی نیست که در اثر عوامل مختلفی تحریک شوند و علاوه‌بر سوزش علائم دیگری مانند التهاب، قرمزی، خروج ترشحات یا خونریزی نیز مشاهده شوند. اگرچه سوزش نوک سینه می‌تواند دردناک و خسته‌کننده باشد، اما در اغلب موارد جای نگرانی نیست.

چندین عامل وجود دارند که می‌توانند باعث بروز این مسئله شوند و درمان اکثر آن‌ها در خانه ممکن است. البته سوزش نوک سینه گاهی اوقات می‌تواند نشانه عفونت یا سرطان نوک سینه باشد که نیاز به درمان فوری تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان، داخلی یا انکولوژی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علل احساس سوزش در نوک پستان و نحوه درمان آن‌ها، ادامه مطلب را بخوانید.

چندین دلیل سوزش نوک سینه

در پاسخ به سوال آیا سوزش نوک پستان خطرناک است؟ می‌توان گفت که همه‌چیز به علت اصلی بروز آن بستگی دارد. اگر به‌دلیل سایش بیش‌ازحد نوک سینه با لباس به‌خصوص هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی، تغییرات هورمونی پیش از قاعدگی یا بارداری و شیردهی بروز کرده باشد، جای نگرانی نیست.

اما اگر در اثر سرطان سینه یا بیماری پاژه باشد، خطرناک است و باید احتمال از دست دادن بخشی از بافت سینه یا کل آن را داد. در ادامه به جزئیات بیشتری از علت سوزش نوک سینه زنان و مردان اشاره خواهیم کرد.

تحریک پوست نوک سینه

معمولا پوست حساس و نازک نوک پستان به‌راحتی آسیب می‌بیند و منجر به بروز التهاب، سوزش و درد در این ناحیه می‌شود. این سوزش ممکن است دائمی باشد یا مدام عود کند و دوباره از بین برود. فاکتورهای خارجی موثر در تحریک و سوزش نوک سینه عبارتند از:

• واکنش آلرژیک به لباس‌های جدید، مواد شوینده لباسشویی یا محصولات زیبایی
• استفاده از سوتین معمولی یا سوتین ورزشی نامناسب، تنگ و زبر
• بریدگی، گاز گرفتن، یا کبودی ایجاد شده در طول فعالیت جنسی
• شیردهی غیر اصولی و ایجاد شقاق نوک سینه
• آفتاب‌سوختگی
• نیش حشرات

معمولا استفاده از پمادهای ضد التهاب مانند بتامتازون، ضد آلرژی مانند هیدروکورتیزون یا ژل آلوئه‌ورا به تسکین التهاب ناشی از سوزش نوک سینه کمک زیادی می‌کند.

عفونت از دلایل سوزش نوک سینه

اگرچه عفونت سینه (ماستیت) در بین زنان شیرده رایج است، اما می‌تواند علت سوزش نوک سینه مردان نیز باشد. معمولا این مشکل منجر به بروز علائم زیر می‌شود:

• تورم و قرمزی سینه
• درد و حساسیت سینه
• احساس سوزش در سینه
• احساس گرما هنگام لمس سینه
• تب و لرز
• علائم شبیه به آنفولانزا

برای درمان معمولا پزشک آنتی‌بیوتیک به همراه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب تجویز می‌کند. برای درمان سریع‌تر این علت سوزش نوک سینه سمت راست یا چپ، استراحت کافی داشته باشید و بدن خود را هیدراته نگه‌دارید.

بارداری دلیل سوزش نوک سینه

سینه‌ها در دوران بارداری به‌دلیل تغییرات هورمونی، دچار تغییرات ظاهری زیادی می‌شوند. معمولا نزدیک به پایان بارداری، آن‌ها شروع به بزرگ شدن می‌کنند و با کشیده شدن پوست سینه، نوک سینه‌ها تحریک شده و باعث احساس سوزش یا درد می‌شوند.

شیردهی باعث سوزش نوک سینه می‌شود

سوزش نوک سینه در شیردهی امر طبیعی است. به‌خصوص در اوایل این دوره که مادر و نوزاد باید بهترین موقعیت را برای تثبیت دهان نوزاد در نوک سینه پیدا کنند.

در اصل نوزاد باید به‌جای استفاده از لثه و کام سخت خود، نوک سینه را در پشت گلو قرار دهد و سپس شروع به شیر خوردن کند. به‌همین‌دلیل، توصیه می‌کنیم که مطمئن شوید کودک شما بیشتر ناحیه آرئول (هاله قهوه‌ای رنگ دور سینه) را با دهان خود می‌پوشاند تا فشار اضافی روی نوک پستان شما کاهش یابد.

رویش دندان در دهان نوزاد نیز می‌تواند باعث تحریک و سوزش سینه شود. در این شرایط مادر باید پس از مشورت با پزشک متخصص اطفال یا ماما موقعیت مناسبی برای پیشگیری از گاز گرفتن نوزاد فراهم کند.

نوزادان ممکن است حین شیرخوردن، عفونت قارچی برفک دهان خود را به مادر منتقل کنند. این عفونت اغلب از یک سینه شروع شده و می‌تواند به سینه دیگر سرایت کند. از علائم تکثیر این عفونت قارچی در نوک پستان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس سوزش نوک سینه
• درد شدید سینه که معمولا هنگام شیردهی بروز می‌کند
• یک درد شدید و کوبنده بلافاصله پس از شیردهی
• پوسته‌پوسته شدن نوک پستان و آرئول

برای درمان، معمولا پزشک یک کرم ضد قارچ تجویز می‌کند که استفاده از آن در دوران شیردهی بی‌خطر است. سعی کنید برای کنترل التهاب و سوزش نوک پستان، به کمک پدهای استریل این ناحیه را خشک نگه‌دارید.

شیردهی همچنین می‌تواند نوک سینه‌ها را خشک، ترک خورده و دردناک کند. برای تسکین، می‌توانید کمی شیر مادر را به نوک سینه‌های خود بمالید. سایر عوارض شیردهی که می‌توانند باعث سوزش نوک سینه شوند عبارتند از:

• تجمع شیر در پستان: معمولا در هفته اول پس از زایمان و با ورود شیر به پستان‌ها اتفاق می‌افتد. سینه‌ها پر از شیر، گرم و دردناک می‌شوند. در این شرایط مکیدن شیر برای نوزاد دشوار است و به‌همین‌دلیل ممکن است نوک سینه‌ها دچار سوزش شوند. معمولا در عرض ۴۸ ساعت با پخش شدن شیر در مجاری‌های پستان، این مشکل برطرف می‌شود.
• عدم تخلیه مناسب شیر از مجاری پستان: گاهی غلظت شیر افزایش پیدا کرده و باعث ایجاد پلاک یا توده در مجاری می‌شود. در نتیجه نوزاد با شدت بیشتری شیر می‌مکد و باعث ایجاد سوزش نوک پستان می‌شود. می‌توان با ماساژ سینه این مشکل را برطرف کرد.

در صورت عدم درمان، هر دو این شرایط می‌توانند به ورم پستان تبدیل شوند. از سایر درمان‌های موثر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از کمپرس گرم، حوله داغ روی سینه‌ها یا گرفتن دوش آب گرم چند دقیقه قبل از شیردهی
• شیر دادن مستمر
• استفاده از کمپرس سرد بعد از تغذیه کودک
• استفاده از پمپ مخصوص شیردهی

تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی دلیل سوزش نوک سینه

درد، تحریک و سوزش نوک سینه اغلب با تغییرات هورمونی همراه است. معمولا بسیاری از خانم‌ها قبل از شروع چرخه قاعدگی از درد مبهم نوک سینه که بیشتر به‌صورت سوزش احساس می‌شود، شکایت می‌کنند. زیرا با افزایش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون، آب زیر پوستی در ناحیه سینه‌ها افزایش پیدا کرده و باعث ایجاد تورم می‌شود.

دقیقا مانند شرایطی که در هنگام مصرف داروهای هورمونی تجربه می‌کنید. برای کنترل سوزش نوک سینه می‌توانید از پزشک بخواهید که دوز داروهای شما را کم کند.

درد و سوزش نوک سینه مربوط به تغییرات هورمونی معمولاً زمانی برطرف می‌شود که هورمون‌ها به سطح معمول خود بازگردند. به‌همین‌دلیل، با شروع دوره قاعدگی دیگر خبری از این مشکل نخواهد بود. در عین حال مصرف داروهای مسکن نیز موثر است.

بیماری پاژه نوک پستان از دلایل سوزش نوک سینه

در موارد نادر، علت سوزش نوک سینه بیماری پاژه است. شکل نادری از سرطان سینه که معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های سرطانی در نوک پستان یا اطراف آن بیش‌ازحد رشد کنند.  این نوع سرطان معمولا از مجاری شیر شروع می‌شود و به سطح نوک پستان و آرئول گسترش می‌یابد. از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس سوزش نوک سینه
• خارش یا سوزن‌سوزن شدن نوک سینه
• افزایش درد و حساسیت در نوک سینه
• صاف یا کج شدن نوک پستان
• خروج ترشحات زرد رنگ یا خونی از نوک پستان

علائم بیماری پاژه ممکن است در ابتدا ظاهر شوند و سپس از بین بروند. همین مسئله تشخیص زودهنگام آن را دشوار می‌کند. اگر هر یک از این علائم را دارید، به پزشک متخصص زنان و زایمان یا انکولوژیست مراجعه کنید.

آن‌ها می‌توانند با انجام آزمایش، به رد علل دیگر مانند پسوریازیس، درماتیت، اگزما و سرطان پوست کمک کنند. همچنین کمک می‌کنند تا یک برنامه درمانی مناسب شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی داشته باشید. جالب است بدانیدکه درصد کمی از مردان نیز به سرطان سینه مبتلا می‌شوند.

تشخیص و درمان سوزش نوک سینه زنان و مردان

بنابراین، علت سوزش سینه راست در زنان، علت سوزش نوک سینه چپ در مردان یا علت سوزش نوک سینه چپ در زنان متغیر است. هرکدام از عوامل تحریک پوست نوک سینه، تغییرات هورمونی، سرطان سینه و غیره در بروز این مسئله موثر هستند. در نهایت این پزشک است که باید تشخیص دهد.

در بخش‌های قبلی به نحوه درمان خانگی و پزشکی هرکدام از علل سوزش نوک سینه اشاره کرده‌ایم. خوشبختانه اغلب آن‌ها تا ۹۰% موثر هستند.

درمان سوزش پستان‌ها در طب سنتی

متخصصان طب سنتی برای درمان علل شایع سوزش نوک سینه معمولا توصیه می‌کنند که از روغن‌های اساسی و ضد التهاب مانند کنجد، زیتون و فندق به‌صورت موضعی استفاده شود. مادران شیرده برای درمان شقاق سینه می‌توانند شیر خود، عسل، برگ جعفری کوبیده شده، عصاره گل ختمی یا روغن بنفشه را روی نوک سینه بمالند. معمولا برای کاهش درد و سوزش نوک پستان در دوران قبل از قاعدگی، مصرف دمنوش‌های زیر موثر است:

• رازیانه
• شنبلیله
• بابونه
• اسطوخودوس
• بومادران

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بیشتر موارد، سوزش نوک پستان نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. اما اگر علائم بیماری پاژه یا علائم عفونت مانند ورم پستان را دارید، یک قرار ملاقات بگذارید. در مورد هرگونه احساس سوزشی که پس از چند هفته از بین نمی‌رود، با پزشک صحبت کنید.

اگر شیر می‌دهید، می‌توانید با یک ماما نیز تماس بگیرید. او می‌تواند کمک کند تا با تکنیک‌های جدید شیردهی، کار برای شما و کودکتان آسان‌تر شود.

درصورتی‌که امکان مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از صدها پزشک آنلاین زنان و زایمان پذیرش ۲۴ مشاوره آنلاین تلفنی و متنی بگیرید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره‌های بهترین دکتر آنلاین زنان و زایمان، داخلی یا انکولوژی برای درمان استفاده کنید. در این سامانه، امکان پرسش و پاسخ و مشاهده نظرات در مورد سوزش نوک سینه وجود دارد.