علت کمر درد در بارداری چیست؟ راه‌های درمان و پیشگیری

کمر درد در بارداری

کمر درد بارداری عارضه‌ای است که بسیاری از خانم‌ها در دوران بارداری آن را تجربه می‌کنند. بارداری با ایجاد شرایط ویژه در ظاهر و فرم و فیزیولوژی بدن باعث بروز کمر درد می‌شود. این درد معمولا بعد از زایمان از بین می‌رود و در موارد کمی تا مدتی طولانی باقی می‌ماند.

در بارداری کدام قسمت کمر درد میگیرد؟

کمر درد در بخش تحتانی کمر یعنی جایی که ستون فقرات به لگن وصل می‌شود ایجاد می‌شود. در این بخش یک مفصل به نام مفصل خاجی خاصره‌ای قرار دارد که وظیفه‌ی اتصال ستون فقرات به لگن را به عهده دارد.

وقتی به دلایل مختلف ناشی از بارداری به مفصل خاجی فشار وارد شود کمر درد در بارداری ایجاد می‌شود.

دکتر آنلاین زنان و زایمان

تفاوت درد کمر در بارداری و پریودی چیست؟

کمر درد یکی از عارضه‌هایی است معمولا خیلی از خانم‌ها در زمان‌های مختلف آن را تجربه می‌کنند. دل درد و کمردرد در روزهای اول بارداری ممکن است با دردهای قاعدگی اشتباه گرفته شود و حتی موجب سردرگمی بعضی از خانم‌ها شود. با این حساب بروز کمر درد را باید به حساب بارداری بگذاریم یا به حساب قاعدگی؟

اگر به تفاوت کمر درد باردراری و پریودی دقت کنیم متوجه می‌شیم، نشانه‌های همراه کمر درد پریودی با کمر درد بارداری تفاوت دارد. پریودی با بروز دل درد، دل پیچه شدید و کمر درد همراه است اما دل و کمر درد در بارداری با هم اتفاق نمی‌افتد. وقتی قاعدگی عقب می‌افتد و با بروز کمر درد نگران بارداری می‌شوید، علاوه بر توجه به علائم همراه کمر درد، با یک تست خانگی یعنی بی‌بی چک هم می‌توانید نگرانی خود را برطرف نمایید.

دلیل درد کمر در بارداری چیست؟

کمر درد در بارداری یک علت واحد ندارد و مجموعه‌ای از عوامل باعث کمر درد در دوران‌های مختلف بارداری می‌شود. این عوامل دربرگیرنده‌ی تغییرات در ظاهر مادر باردار و تغییرات هورمونی و عوامل دیگر است. برطرف شدن این علت‌ها با اتمام بارداری کمردرد را هم ازبین می‌برد. دلایل بروز کمر درد در بارداری در ماه‌های مختلف بارداری به شرح زیر است.

دلیل کمر درد در سه‌ماه‌ی اول بارداری

تغییرات هورمونی در بارداری

بارداری با ایجاد تغییر در سطح هورمون‌ها همراه است. هورمون‌ها با تغییرات در سوخت و ساز بدن و اثر بر عضلات می‌توانند باعث بروز کمر درد در اوایل بارداری شوند. بعد از بارداری چون مقادیر هورمون‌ها به حالت قبل برمی‌گردد کمر درد هم از بین می‌رود. تغییرات هورمون‌های زیر باعث بروز کمر درد در بارداری می‌شود.

• هورمون پروژسترون

مقادیر پروژسترون با شروع بارداری افزایش می‌یابد. این هورمون باعث شل شدن عضلات و رباط‌های نزدیک لگن می‌شود و با تاثیر بر ثبات مفاصل باعث بروز کمر درد بارداری در هفته های اول می‌شود.

• هورمون ریلکسین

هورمون ریلکسین یا هورمون آرامش  مانند هورمون استروژن و پروژسترون در سیکل‌های ماهانه ترشح می‌شود. این هورمون بعد از تخمک گذاری افزایش می‌یابد و باعث چسبیدن تخمک به دیواره‌ی رحم می‌شود. هورمون ریلکسین انقباضات رحم را در هفته‌های اول به منظور چسبیدن تخمک به دیواره‌ی رحم کم می‌کند، در‌حالی‌که نزدیک زایمان رباط و مفاصل کانال زایمان را شل می‌کند و باعث آسان شدن زایمان می‌شود.

رحم و جنین در دوران بارداری شروع به ترشح هورمون آرامش می‌کنند و تغییرات در میزان ترشح این هورمون در دوران بارداری می‌تواند بر ثبات رباط‌های ستون فقرات و مفاصل تاثیر بگذارد و باعث کمر درد در هفته اول بارداری شود.

استرس و اضطراب

مادر شدن و بارداری یک تجربه‌ی هیجان انگیز برای خانم‌ها است اما به‌دلیل شرایط خاص آن ممکن است برای خانم باردار همراه با استرس باشد. به‌خصوص در خانم‌های کم سن و کسانی که اولین تجربه‌ی بارداری را دارند شرایط کمی دشوارتر خواهد بود. معمولا این افراد به‌دلیل استرس، سفتی عضلات، کمر درد، سردرد در بارداری و خستگی در بارداری را تجربه می‌کنند.

دلیل کمر درد در سه ماهه‌ی دوم و سوم بارداری

بالا رفتن ماه‌های بارداری با تغییرات ظاهری در بدن مادر باردار همراه است. این تغییرات باعث فشار به ستون فقرات و کمر درد در بارداری می‌شود.

اضافه وزن در بارداری

بالارفتن وزن مادر باردار به‌دلیل افزایش حجم مایعات در بدن و وزن جنین امری طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است. این اضافه وزن بین ۱۱ تا ۱۶ کیلو است. در این شرایط قطعا فشار مضاعفی به مهره‌های کمر وارد می‌شود و باعث کمر درد در بارداری می‌شود.

ظاهر بدن و به عقب خم شدن

بزرگ شدن شکم و افزایش وزن باعث تغییر مرکز سقل بدن به شکم می‌شود، مادر باردار با شکم برآمده برای حفظ تعادل بدن به عقب خم می‌شود و این حالت باعث ایجاد فشار بر روی مهره‌های کمر می‌شود، به این ترتیب کمر درد در بارداری ایجاد می‌شود.

عصب سیاتیک

عصب سیاتیک از لگن عبور می‌کند و فشار به آن در دوران بارداری و غیر از بارداری باعث درد شدید می‌شود. در دوران بارداری عوامل زیر باعث فشار به این عصب و بروز کمر درد می‌شود.

• اضافه وزن مادر باردار به عصب سیاتیک فشار وارد می‌کند.
• ممکن است کمر درد در بارداری ماه هشتم و نهم به‌دلیل چرخیدن جنین و فشار آورن سر جنین به عصب سیاتیک و بروز درد شدید در کمر، باسن و پاها شود.

عضلات شکم

طرفین شکم از عضلاتی تشکیل شده که به ثبات ستون فقرات کمک می‌کند. اتصال عضلات در وسط شکم است. وقتی جنین در حال رشد به این عضلات فشار وارد کند، این فشار و کشیدگی بر ستون فقرات اعمال می‌شود و باعث بروز کمر درد در بارداری می‌شود.

حالتی که زیاد شدن کشش منجر به قطع اتصال عضلات می‌شود، دیاستاز رستی نامیده می‌شود.

بیرون‌زدگی دیسک کمر

ماده‌ی ژله‌ای بین مهره‌های ستون فقرات وجود دارد و به نام دیسک شناخته می‌شود، درصورتی‌که فشاری به ستون مهره‌ها وارد شود، این ماده بیرون می‌زند و به اعصاب نخاع فشار وارد می‌کند. فشار به نخاع با ارسال پیام به مغز و احساس درد همراه خواهد بود.

کمر درد در بارداری ناشی از بیرون‌زدگی دیسک کمر در افراد زیر شایع است و بد نیست به دکتر کمردرد نیز مراجعه کنند.

• در افرادی که قبل از بارداری مشکل فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر داشته‌اند.
• افرادی که بعد از بارداری به‌دلیل بالا رفتن وزن دچار دیسک کمر می‌شوند.
• افرادی که در دوران بارداری کار سنگین انجام می‌دهند و اجسام سنگین جا‌ به جا می‌کنند.

بدون مراجعه‌ی حضوری و با استفاده از اپلیکیشن پذیرش ۲۴ می‌توانید با صدها پزشک آنلاین متخصص زنان و زایمان مشاوره آنلاین متنی و تلفنی بگیرید و مشکلات خود را حل کنید.

مشاوره آنلاین متخصص زنان و زایمان

عفونت ادراری

عفونت ادراری در هر کدام از بخش‌های دستگاه ادراری مانند مثانه، کلیه و مجاری ادرار ایجاد می‌شود. خانم‌های باردار در ماه‌های اول بارداری به‌دلیل افزایش پروژسترون در معرض این عارضه هستند.

کمر درد در بارداری ماه چهارم به بعد ممکن است با بزرگ شدن و فشار رحم به مثانه و تخلیه نشدن کامل آن یا با رعایت نکردن بهداشت شخصی  سبب ابتلا به عفونت ادراری و دل و کمر درد در بارداری شود.

این حالت با نشانه‌های سوزش و دردناک شدن ادرار، بوی بد و ادرار تیره رنگ، حالت تهوع و استفراغ، تب، اسهال و کمر درد در بارداری ظاهر می‌شود. عفونت ادراری باعث کمر درد در بارداری می‌شود و مادر را آزار می‌دهد، علاوه بر آن عوارض خطرناکی مانند:

• زایمان زودرس
• و کم شدن وزن جنین را هم ایجاد می‌کند.

آیا کمردرد در بارداری و جنسیت جنین ارتباطی به هم دارند؟

برآمده شدن شکم و اضافه وزن در بارداری برای تمام مادران باردار بدون این‌که به جنسیت جنین ارتباط داشته باشد اتفاق می‌افتد. ترشح هورمون ریلکسین در کنار عواملی که نام بردیم باعث فشار به عضلات و مفاصل و بروز کمر درد می‌شود.

کمر درد در بارداری نشانه پسر یا دختر بودن جنین نیست. قوی و ورزیده بودن عضلات باعث می‌شود در مقابل تغییرات و فشار مقاوم باشند، بنابراین اگر عضلات قوی داشته باشید، اوایل بارداری درد کمتری تجربه می‌کنید و این اصلا به جنسیت جنین ارتباط ندارد.

اگر از گفتگوهای درد پایین کمر در بارداری نی نی سایت پاسخ سوالات خود در مورد کمردرد در بارداری را نگرفته‌اید و دنبال یک راه غیر حضوری و کم هزینه هستید، پذیرش ۲۴ با در دسترس قرار دادن اپلیکیشن، امکان مشاوره‌ی غیر حضوری با متخصصان زنان و زایمان را برای شما فراهم کرده است.

راه‌های درمان کمر درد در بارداری چگونه است؟

بهترین راه تسکین کمر درد در بارداری استراحت کردن است. افزایش وزن مهم‌ترین دلیل فشار به کمر در بارداری است به همین دلیل استراحت کردن و پرهیز از انجام کارهای سنگین و بلند کردن اجسام می‌تواند درد را کاهش دهد.

• انجام دادن ورزش کمر درد در بارداری با حرکات کششی باعث تقویت مفاصل و عضلات کمر و شکم می‌شود.
• یوگا و مدیتیشن باعث آرامش روحی مادران باردار می‌شود و آن‌ها را از استرس و اضطراب و کمر درد ناشی از آن دور می‌کند. همچنین یوگا می‌تواند فشار خون خانم‌های باردار را متعادل کند.
• تصحیح حرکات بدن هنگام نشستن هم می‌تواند کمر درد در بارداری را کم کند. خانم‌های باردار باید هنگام نشستن کمر و باسن را به پشتی صندلی بچسبانند، و شانه‌ها را عقب و در حالت ریلکس قرار دهند.
• اصلاح وضعیت خوابیدن می‌تواند کمر درد در بارداری ماه اخر را کم کند. خانم‌های باردار باید به پهلو بخوابند و تشک هم کمی سفت باشد تا اضافه وزن بارداری باعث فشار به ستون فقرات نشود.
• استفاده از کمپرس گرم برای کمر درد در بارداری مفید است. این روش را روزانه دو مرتبه با حوله یا کیسه‌ی آب گرم می‌توانید انجام دهید، حواستان باشد به‌هیچ وجه کیسه‌ی آب گرم را روی شکم یا زیر شکم قرار ندهید.
• دکتر مراقبت بارداری میتواند توصیه های بیشتری در درمان و پیشگیری از کمردرد در بارداری شما بکند.

راه‌های پیشگیری از کمردرد در بارداری چیست؟

کمر درد در بارداری مشکلی شایع و بی‌خطر است و فقط نیاز به مراعات و مراقبت دارد، درصورت رعایت کردن اصول زیر کمر درد تا حدودی تسکین می‌یابد.

1. از کفش مناسب استفاده کنید. کفشی که بدون پاشنه باشد و هنگام راه رفتن فشاری به ستون فقرات وارد نکند.
2. اجسام سنگین حمل نکنید. اگر مجبور هستید کیسه‌ی خرید در دست داشته باشید، وزن کیسه‌ها را به طور مساوی بین دو دست تقسیم کنید.
3. هنگام بلند کردن جسمی از روی زمین اول زانوها را خم کنید و پشت را صاف کنید و بعد جسم را از زمین بلند کنید.
4. به پهلو بخوابید و هنگام چرخیدن از پهلو به پهلوی دیگر به آرامی این کار را انجام دهید تا به ستون فقرات فشار نیاید. حتی می‌توانید بنشینید و دوباره به پهلوی مخالف دراز بکشید.
5. استراحت کردن و خواب کافی یکی از مهم‌ترین مواردی است که برای حفظ سلامت خانم باردار و پیشگیری از کمر درد در بارداری اهمیت دارد.

آیا کمر درد در بارداری نیاز به مراجعه فوری نزد پزشک دارد؟

کمر درد در اوایل بارداری طبیعی است. کمر درد در ماه‌های پایانی بارداری نیز با استراحت کردن از بین می‌رود، اما در صورت بروز شرایط زیر کمر درد در بارداری خطرناک تلقی می‌شود و نیاز به مراجعه فوری نزد دکتر بارداری دارد.

• دردی که با استراحت کردن بهبود نیابد.
• دردی که بیش از ۲ هفته طول بکشد.
• دردهایی که با فاصله‌ی زمانی منظم ایجاد می‌شود.
• دردی که در باسن و پا پخش می‌شود و ممکن است ناشی از فشار به عصب سیاتیک باشد.
• احساس بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در پاها
• ترشح و خونریزی از واژن
• درد و سوزش هنگام ادرار کردن
• تب

استفاده از  اپلیکیشن و وب سایت پذیرش ۲۴ این امکان را به شما می‌دهد که بدون مراجعه‌ی حضوری با پزشک آنلاین متخصص آنلاین زنان و زایمان در مورد کمر درد در بارداری مشورت کنید و سوالات خود را بپرسید.

مشاوره آنلاین متخصص زنان و زایمان