قرص ضد استرس و معرفی انواع دارو های ضد اضطراب و کاربرد آن ها

نظر خانم دکتر سحر بهروزیان در باره قرص ضد استرس

بهترین داروهای ضد استرس و ضد اضطراب

در دنیای امروز بسیاری از آدم‌ها در روند زندگی دچار فشارهای گوناگونی می‌شوند. قرار گرفتن در این شرایط باعث می‌شود تا میزان استرس و اضطراب در انسان بیشتر شود. گاهی اوقات این تنش‌ها باعث می‌شوند تا استرس به بخش جدا‌ناپذیری از زندگی تبدیل شود و تمام جنبه‌های آن را تحت تأثیر نامطلوب خود قرار دهد. همه ما می‌دانیم که اضطراب‌ها تا چه حد از میزان راندمان فعالیت‌های روزمره ما می‌کاهد.
در این بین برخی از افراد به مصرف دارو های ضد استرس روی می‌آورند. از آن‌جا که این مقوله در زندگی همه ما اهمیت بسیاری دارد در این مطلب می‌خواهیم به معرفی بهترین داروهای ضد استرس و ضد اضطراب و موارد جانبی آن‌ها بپردازیم.

قرص ضد اضطراب و استرس برای چه مواردی تجویز می‌شود؟

داروی های ضد اضطراب انواع گسترده‌ای از داروها هستند که پس از مصرف با اثرگذاری بر روی بدن و مغز باعث می‌شوند تا علائم استرس مانند حمله‌های پانیک، ترس و نگرانی شدید، کمتر شود. داروهای ضد استرس و ضد اضطراب را روان‌پزشک یا پزشک تجویز می‌کند. قرص های ضد استرس طیف گسترده‌ای از داروها را شامل می‌شوند. نکته مهم در رابطه با این داروها این است که برخلاف تصور بسیاری از مردم مصرف قرص اضطراب باعث رفع اختلالات اضطراب و دچار نشدن دوباره به آن نمی‌شود بلکه تنها از شدت نشانه‌های آن می‌کاهد. برای مصرف چنین داروهایی حتماً باید به موارد زیر دقت شود.

• تداخل دارویی با داروهای دیگر
• شدت علائم استرس در فرد
• وضعیت فیزیکی و روانی شخص
• نوع اختلالی که فرد از آن رنج می‌برد

که تشخیص همه این موراد بر عهده  روانپزشک است.

بهترین قرص ضد اضطراب چیست؟

رایج‌ترین داروهای ضد اضطراب گروهی به نام بنزودیازپین ها هستند. بنزودیازپین ها گروهی از داروها هستند که می‌توانند به کاهش استرس و سهولت در خوابیدن کمک کننده باشند. هم‌چنین این داروها به‌عنوان شل‌کننده عضلات (برای آرامش‌بخشی به فرد) برای انجام انواع جراحی‌ها یا سایر اقدامات پزشکی، هم‌چنین درمان تشنج و ترک الکل استفاده می‌شود. بنزودیازپین ها را آرام‌کننده‌های جزئی، آرام‌بخش‌ یا خواب‌آور نیز می‌نامند. گروه بنزودیازپین ها شامل انواع داروهای زیر می‌شود.

• زاناکس (آلپروزولام)
• کلونوپین (کلونازپام)
• آتیوان (لوازپام)
• والیوم (دیازپام)

انواع داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین ها)

انواع بسیاری از بنزودیازپین ها در بازار وجود دارد. همه بنزودیازپین ها به یک شیوه عمل می‌کنند اما شدت و مدت اثر آن‌ها با یکدیگر متفاوت است.

بنزودیازپین هایی که بیشتر برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده می‌شوند شامل کلونازپام (کلونوپین)، آلپروزولام (زاناکس) و لورازپام (آتیوان) هستند. هم چنین داروهای دیگری که برای این اختلالات استفاده می‌شوند شامل برومازپام (لکتوپام) ، اگزازپام (سراکس)، کلردیازپوکسید (لیبریوم)، کلروازپات (ترانکسن) و دیازپام (والیوم) هستند.

بنزودیازپین های برای درمان بی خوابی مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل لورازپام (آتیوان) ، نیترازپام (موگادون) ، اگزازپام (سراکس) ، تمازپام (رستوریل) ، تریازولام (هالکون) و فلورازپام (دالمان) هستند. در صورت نیاز به دانستن اطلاعات بیشتر می‌توانید با دکتر بی خوابی مشورت کنید.

بنزودیازپین ها به صورت قرص یا کپسول در دسترس هستند و از طریق دهان مصرف می‌شوند. برخی از این داروها نیز به صورت قرص زیرزبانی یا محلول تزریق قابل دسترسی هستند.

دقت کنید که این داروها به دو نام ذکر می‌شوند. یکی از این‌ها نام تجاری و دیگری نام عمومی و رایج دارو است.

آیا من به این روش درمانی نیاز دارم؟

میزان مشخصی از اضطراب یا بی خوابی واکنشی طبیعی به اتفاقات زندگی شماست. این موضوع طبیعی است که گاهی در زندگی و در موقعیت‌های گوناگون دچار استرس و اضطراب شوید اما همیشه لزومی به مصرف داروی ارام کننده استرس نیست. گاهی نیز ممکن است به دلایل مختلف دچار کم‌خوابی یا بی‌خوابی شوید اما به خاطر داشته باشید که مصرف قرص ضد استرس بدون نسخه پزشک کار عاقلانه‌ای نیست. سعی کنید از روش‌های مختلف برای آرام کردن خود بهره ببرید و به سریعاً به دنبال داروی ارامبخش استرس نباشید. اما در صورتی که استرس و عوارض آن آرامش طبیعی زندگی‌تان را از شما گرفت و به یک مشکل تبدیل شد به پزشک متخصص مراجعه کنید.

گفتگوی آنلاین با روانشناس متخصص

توانایی خوابیدن و خوابیدن در طول شب می تواند تحت تأثیر بسیاری از مشکلات سلامتی قرار گیرد. اینها شامل شرایط جسمی است که باعث درد یا مشکل تنفس می شود و همچنین مشکلات روحی و روانی. هنگامی که خواب مختل می شود ، سلامتی می تواند بیشتر تحت تأثیر قرار گیرد.

در حالی که هر وضعیت منحصر به فرد است و ممکن است رویکردهای درمانی مختلفی درخواست شود ، اما بنزودیازپین ها می توانند به شما کمک کنند.

داروهای ضد استرس و ضد اضطراب (بنزودیازپین ها) چه کاری انجام می دهند؟

بنزودیازپین ها فعالیت انتقال دهنده عصبی GABA را افزایش می دهند. GABA ماده‌ای شیمیایی در مغز است که به شما کمک می کند تا احساس آرامش کنید. اثر آن‌ها هم‌چنین باعث ایجاد خواب آلودگی می‌شود و خوابیدن در طول شب را آسان می‌کند.

عوارض جانبی داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین ها)

عوارض جانبی بنزودیازپین ها به طور کلی خفیف است و ممکن است در صورت استفاده از این داروها در دوزهای پایین مشاهده نشود. اما برای نمونه اگر پزشک شما برای‌تان آلپرازولام تجویز کرده است لازم است از عوارض آلپرازولام آگاهی داشته باشید. عوارض قرص آلپرازولام و همه داروهای این گروه را می‌توان شامل موارد زیر دانست.

عوارض جانبی شایع عبارتند از:

• خواب آلودگی
• ایجاد حالت آرام بخش در فرد
• سرگیجه
• از دست دادن تعادل

در دوزهای بالاتر عوارض جانبی داروهای ضد استرس و ضد اضطراب می‌تواند شامل موارد زیر باشد.

• گیجی
• گم کردن مسیرها و جهت‌ها
• فراموشی
• مشکلات تنفسی
• افسردگی

سایر اثرات احتمالی که بسیار نادر است شامل تحریک، توهم و کابوس است. کاهش دوز می تواند به کاهش عوارض جانبی کمک کند.

داروهای ضد استرس و ضد اضطراب می‌توانند یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات جدید و انجام برخی از کارهای جسمی و روانی را دشوار کنند. این توانایی‌ها با از بین رفتن اثر دارو به حالت طبیعی برمی‌گردند.

هنگامی که از این داروها برای کمک به خوابیدن استفاده می شود ممکن است برخی از اثرات خماری مانند خواب آلودگی صبح را به همراه داشته باشند.

چگونه می‌توان بنزودیازپین‌ها را با آسودگی استفاده کرد؟

• فقط طبق دستور پزشک مصرف کنید. دوز خود را افزایش ندهید.
• وقتی دو یا سه شب پشت سر هم خوب خوابیدید سعی کنید بدون مصرف دارو بخوابید.
• اگر چند هفته یا بیشتر به طور منظم بنزودیازپین مصرف کرده‌اید قبل از کاهش یا قطع دارو با پزشک خود مشورت کنید.
• اگر مصرف یک وعده را فراموش کردید خودسرانه چند عدد قرص را با هم مصرف نکنید. در این زمینه از پزشک خود مشورت بگیرید.

چگونه می‌توان مصرف داروهای ضد استرس و ضد اضطراب را قطع کرد؟

در بیشتر مواقع، داروهای ضد استرس و ضد اضطراب برای کمک به افراد در عبور از شرایط استرس‌زا تجویز می‌شوند. هنگامی که از این داروها به صورت روزانه برای چند هفته استفاده می‌شود بیشتر افراد می‌توانند مصرف آن‌ها را بدون مشکل یا اثرات جانبی ترک کنند.

اما قطع مصرف دارو می‌تواند برای برخی از افراد سخت باشد حتی اگر دوران استفاده کوتاه مدت باشد. افرادی که مایلند مصرف داروهای ضد استرس و ضد اضطراب را بعد از استفاده منظم از آن برای مدت طولانی‌تر متوقف کنند باید به تدریج و در مدت زمان طولانی مصرف خود را قطع کنند.

 این روش اثرات ترک را کاهش می دهد و به اطمینان از موفقیت در ترک کمک می کند. از آنجا که روند ایده آل برای کاهش بسته به بنزودیازپین مصرفی، دوز و مدت زمان مصرف آن متفاوت است، از پزشک خود بخواهید تا در تنظیم یک برنامه به شما کمک کند. اگر مصرف طولانی مدت در دوزهای بالا بوده است قطع مصرف به نظارت پزشکی نیاز دارد.

آیا داروی ضد اضطراب با داروهای دیگر تداخل ایجاد می‌کند؟

قرص ارامبخش و ضد استرس ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشد. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید حتماً پزشک را در جریان قرار دهید. حتی اگر قصد دارید از داروهای معمولی و بدون نیاز به نسخه پزشک (مثل قرص‌های سرماخوردگی، آلرژی، داروهای گیاهی) مصرف کنید با دکتر خود تماس گرفته و این مسئله را به او بگویید. ترکیب دارو و قرص استرس و اضطراب با داروهای آرام‌بخش دیگر، الکل یا داروهای کدئین و افیونی می‌تواند بسیار خطرساز باشد. از نشانه‌های این خطرات در ترکیب این مواد با یکدیگر می‌توان موارد زیر را برشمرد.

• اختلال در گفتار
• گیجی
• خواب آلودگی شدید
• ضعف و لرزش
• ضربان قلب آهسته
• بیهوشی
• مشکلات تنفسی
• خطر مرگ

موارد سوء مصرف ترکیب الکل و داروهای ضد استرس و ضد اضطراب

بنزودیازپین ها در صورت ترکیب با الکل می‌توانند خطرناک باشند. بنزودیازپین ها اثرات الکل را افزایش می‌دهند و باعث خواب آلودگی و سرگیجه می‌شوند. یکی از خطرات این امر افزایش خطر لغزش‌، زمین خوردن و صدمات مربوط به آن است. هم الکل و هم بنزودیازپین ها باعث کندی سیستم عصبی مرکزی می شوند که تنفس را کنترل می کند. در مصرف بیش از حد تنفس می‌تواند متوقف شود.

هم‌چنین نوشیدن بیش از حد نوشیدنی‌های کافئین دار (به عنوان مثال بیش از چهار فنجان قهوه یا شش فنجان چای در روز) ممکن است اثرات کاهش اضطراب بنزودیازپین ها را خنثی کند.

چند نکته درباره داروی استرس

در این مطلب با گروه مهمی از داروی ضد استرس قوی آشنا شدیم و اثرات و عوارض آن را شناختیم. همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم مصرف قرص برای استرس بدون نسخه از پزشک و بدون معاینه او کار خطرناکی است. برخی از افراد در برهه‌هایی از زندگی به دنبال قرص ضد استرس قوی برای کاهش میزان فشار و اضطراب خود می‌گردند و آن‌ها را خودسرانه مصرف می‌کنند. بهتر است پیش از آن‌که به مصرف داروهایی مانند قرص نورتریپتیلین برای استرس روی بیاوریم در ابتدا روش‌هایی را که در ادامه گفته می‌شود امتحان کنید.

چه فعالیت‌هایی را به جای مصرف قرص ضد استرس و اضطراب انجام دهیم؟

جالب است بدانید که اثرات آرامش‌بخشی حاصل از مصرف بنزودیازپین ها را معمولاً می‌توان با فعالیت‌های گوناگون و بدون مصرف دارو به دست آورد.

فعالیت‌هایی مثل ورزش کردن، پیاده‌روی، یوگا و دویدن می‌تواند از میزان استرس در زندگی شما بکاهد. هم‌چنین صحبت کردن با دوست نزدیک و مورد اعتماد، گفت‌وگو با اعضای خانواده برای حل مشکلات، جلسات روان‌درمان‌گری نیز تأثیر مثبت و فراوانی روی آرام کردن روان انسان می‌‌گذارد. کارهایی مانند کتاب خواندن، گوش دادن به موسیقی آرام، مراقبه یا دوش گرفتن نیز در این راستا کمک کننده هستند. علاوه بر این‌ها انجام فعالیت‌های هنری مانند نقاشی و تماشای فیلم‌های کمدی برای کسانی که به هنر علاقه‌مند هستند بسیار سودمند است.

استفاده از داروهای ضد استرس و ضد اضطراب برای دوره‌های کوتاه یا گاه‌به‌گاه توصیه می‌شود چراکه مصرف طولانی مدت این داروها می‌تواند اعتیادآور باشد.

آیا داروهای ضد استرس و ضد اضطراب بر توانایی‌های شخص تأثیر می‌گذارد؟

گروه دارویی بنزودیازپین ها می‌توانند بر توانایی شما در رانندگی با وسیله نقلیه و کارهایی که نیاز به تمرکز و دقت دارند تأثیر بگذارند. به ویژه اگر در ترکیب با الکل یا سایر داروهای آرامبخش مصرف شود.پیش از آن‌که کارهای خطرآفرین انجام دهید سعی کنید داروی ضد استرس خود را برای مدتی مصرف کنید و ار اثرات آن آگاه شوید. در صورت خواب‌آلودگی یا کندی از رانندگی یا کار با ماشین آلات دیگر خودداری کنید. دقت کنید که قرص ضد استرس بدون خواب آلودگی وجود ندارد چرا که همانطور که گفتیم دلیل اصلی مصرف این داروها آرامش بدنی و سهولت در خواب فرد است. ممکن است اثر خواب‌آلودگی در داروهای مختلف با یکدیگر متفاوت باشد اما معمولاً یکی از اثرات جانبی درمان استرسآن خواب‌آوری است.

آیا کودکان و نوجوانان می توانند از قرص کاهش استرس استفاده کنند؟

یکی از مواردی که بیشتر در بین دانشجویان و دانش‌آموزان رایج است این است که به دنبال قرص ضد استرس برای امتحان هستند. متأسفانه بعضی از دانش‌آموزان یا دانشجویان در دوره امتحانات استرس و فشار زیادی را تحمل می‌کنند. بنابراین ممکن است خودسرانه به مصرف قرص زاناکس به عنوان قرص ضد اضطراب و دلشوره برای این دوران روی بیاورند.
ممکن است برای‌تان سوال شده باشد که قرص زاناکس واسه چیه. قرص آرامبخش زاناکس همان قرص آرامبخش آلپرازولام است که برای کاهش اضطراب و استرس مصرف می‌شود. اما مصرف این گروه از داروها برای مصرف کودکان و نوجوانان توصیه نمی‌شود مگر آن‌که به توصیه پزشک پیش از انجام جراحی یا اقدامات پزشکی دیگر مصرف شود. از طرفی داروها ممکن است به جای آن‌که کودک را آرام کند بیشتر او را به تحرک وا دارد. در پاسخ این سوال که آلپرازوم چیست باید گفت قرص آلپرازولام برای خواب بهتر و کاهش اختلالات اضطراب تجویز می‌شود. عوارض قرص الپرازولام نیز همانند عوارض بقیه داروهای گروه بنزودیازپین است.

قرص ضد استرس

دارو های ضد استرس انواع گسترده ای هستند که پس از مصرف با اثرگذاری بر روی بدن و مغز باعث می شوند تا علائم استرس مانند حملات پانیک، ترس و نگرانی شدید کمتر شود . مصرف این دارو ها باید توسط پزشک روانپزشک تجویز شود و بدون نسخه به فروش نمی رسد.

عوارض قرص های ضد استرس

عوارض جانبی قرص های ضد استرس می تواند خفیف و یا شدید باشد اما عوارض جانبی شایع عبارتند از :
۱) خواب آلودگی
۲) سرگیجه
۳) از دست دادن تعادل
۴) گم کردن مسیر ها و جهت ها
۵) فراموشی
۶) مشکلات تنفسی
۷) افسردگی
۸) توهم و کابوس
۹) و اختلال در یادگیری است .
که در صورت مشاهده این علائم بهتر است فرد به روانپزشک مراجعه کند.

فواید قرص ضد استرس

دارو های ضد استرس انواع گسترده ای هستند که پس از مصرف با اثرگذاری بر روی بدن و مغز باعث می شوند تا علائم استرس مانند حملات پانیک، ترس و نگرانی شدید کمتر شود . مصرف این دارو ها باید توسط پزشک روانپزشک تجویز شود و بدون نسخه به فروش نمی رسد .
تاثیر مثبت دارو های ضد استرس شامل :
۱) کنترل وضعیت استرس و فشار روانی
۲) کمک به خوابیدن بهتر
۳) افزایش تولید هورمون رشد
۴) کاهش علائم اضطراب مانند : لرزش، تعریق، تپش قلب
۵) افزایش و ترشح هورمون سروتونین
۶) و کاهش حملات پانیک می باشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هر زمان که احساس کردید استرس تبدیل به یک معضل در روند فعالیت‌های روزانه‌تان تبدیل شده است به پزشک مراجعه کنید یا با یک پزشک خبره در این زمینه مشورت کنید. یک راه حل سریع و ساده برای تماس با متخصصان در این حوزه مراجعه به سایت پذیرش ۲۴ و تماس تلفنی با پزشک انتخابی شماست. شما می‌توانید با مراجعه به بخش مشاوره آنلاین استرس با بهترین پزشکان تماس تلفنی یا مکالمه آنلاین داشته باشید و خیال خود را آسوده کنید.

ارتباط تلفنی و متنی با روانشناس آنلاین

دکتر سحر بهروزیان

دکتر سحر بهروزیان، کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، عضو سازمان نظام روانشناسی و انجمن‌های روانشناسان ایران و تله مدیسین ایران هستند. فعالیت و مشاوره‌های ایشان در زمینه‌های مشاوره خانواده، مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره روابط عاطفی و بین فردی، بلوغ و نوجوان، مشکلات فردی و مشاوره تحصیلی و شغلی است.

• 
  
  وبسایت