کری ناگهانی ( ناشنوایی ناگهانی- سکته گوش)، علل، تشخیص و درمان

کم‌شنوایی حسی عصبی ناگهانی (SSHL)، که معمولاً به عنوان کری ناگهانی (ناشنوایی ناگهانی- سکته گوش) شناخته می‌شود، از دست دادن شنوایی غیرقابل توضیح و سریع، معمولاً در یک گوش است که به طور یکباره و یا در طی چند روز رخ می‌دهد. کری ناگهانی به این دلیل اتفاق می‌افتد که مشکلی در اندام‌های حسی گوش داخلی وجود دارد. ناشنوایی ناگهانی اغلب تنها یک گوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این عارضه باید یک اورژانس پزشکی در نظر گرفته شود. هر کسی که دچار SSHL می‌شود، باید فوراً به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. گاهی اوقات، افراد مبتلا به این عارضه، مراجعه به پزشک را عقب می‌اندازند، چون فکر می‌کنند کاهش شنوایی آنها به دلیل حساسیت، عفونت سینوسی، مسدود شدن مجرای گوش با جرم گوش یا سایر بیماری‌های رایج است. با این حال، تاخیر در تشخیص و درمان SHHL ممکن است اثربخشی درمان را کاهش دهد.

در این مقاله به جنبه‌های مختلف کری ناگهانی (ناشنوایی ناگهانی- سکته گوش) و درمان آن می‌پردازیم.

ناشنوایی ناگهانی چیست؟

اگر می‌خواهید بدانید سکته گوش چیست باید بگوییم همان‌طور که در مقدمه ذکر شد، سکته گوش یا از کار افتادن ناگهانی آن، بدون دلیل قابل توجیه و به طور ناگهانی رخ می‌دهد.

افراد مبتلا به کری ناگهانی اغلب پس از بیدار شدن از خواب در صبح متوجه کاهش شنوایی خود می‌شوند. همچنین برخی از افراد مبتلا وقتی برای اولین بار در روز از گوشی که دچار عارضه شده است استفاده می‌کنند (مانند پاسخ دادن به تلفن) متوجه ناشنوایی گوش خود می‌شوند. سایر مبتلایان درست قبل از از بین رفتن شنوایی خود، یک صدای «پاپ» بلند و هشدار‌دهنده در گوش خود می‌شوند.

علاوه بر موارد بالا، عوارض کری ناگهانی در افرادی که دچار آن هستند ممکن است شامل این موارد باشد: احساس پری گوش، سرگیجه و/یا صدای زنگ در گوش، مانند وزوز گوش.

محققان تخمین می‌زنند که کری ناگهانی بین یک تا شش نفر در هر ۵۰۰۰ نفر را در هر سال مبتلا می‌کند. با این حال تعداد واقعی موارد جدید ابتلا به این عارضه در هر سال ممکن است بسیار بیشتر از این باشد. زیرا کری ناگهانی اغلب تشخیص داده نمی‌شود. سکته گوش در هر سنی می‌تواند رخ دهد، اما اغلب افراد بالغ در اواخر ۴۰ سالگی و اوایل ۵۰ سالگی به آن دچا می‌شوند.

علت اصلی سکته گوش چیست؟

انواع مختلف مشکلات گوش می‌تواند منجر به کری ناگهانی شود، با این حال تنها تعداد کمی از افرادی که دچار سکته گوش می‌شوند، دارای مشکل از قبل شناخته شده و یا مشخصی هستند.

برخی از مشکلاتی که زمینه را برای ابتلا به کری ناگهانی فراهم می‌کند شامل موارد زیر هستند

• عفونت ها
• ضربه به سر
• بیماری‌های خود ایمنی
• داروهای خاص مانند درمان‌های سرطان یا داروهای درمان‌کننده عفونت‌های شدید
• مشکلات گردش خون
• اختلالات عصبی، مانند مولتیپل اسکلروزیس
• اختلالات گوش داخلی، مانند بیماری منیر(Ménière’s disease).

در بیشتر مواقع این علل با علائم دیگری همراه هستند که به پزشک کمک می‌کند تشخیص صحیحی دهد. علاوه بر این، این‌که یک گوش دچار کری شده و یا هر دو گوش (سکته گوش چپ و سکته گوش راست)، می‌تواند در پیدا کردن علت کمک کند. به عنوان مثال، اگر کاهش شنوایی ناگهانی فقط در یک گوش باشد، تومورهایی که روی عصب شنوایی رشد می‌کنند نمی‌توانند دلیل آن محسوب گردند. اما بیماری خودایمنی ممکن است باعث ایجاد سکته در یک یا هر دو گوش شود. با این حال شایعترین علت کری ناگهانی معمولا ناشناخته است.

سکته گوش به دلیل آسیب به گوش داخلی یا به دلیل مشکلاتی در رشته‌های عصبی که اطلاعات را از گوش به مغز می‌رسانند اتفاق می‌افتد.

برخی دیگر از علل کری ناگهانی شامل موارد زیر هستند:

شوانوم دهلیزی (Vestibular schwannoma)

شوانوم دهلیزی که همچنین به عنوان نوروم آکوستیک (acoustic neuroma) شناخته می‌شود، یک ضایعه خوش خیم است که در سلول‌های شوان اعصاب دهلیزی ایجاد می‌شود و ۸ درصد از کل تومورهای داخل جمجمه را شامل می‌شود. در حالی که ۹۵ درصد از بیماران مبتلا به شوانوم دهلیزی از کم شنوایی رنج می‌برند، سکته گوش می‎تواند در ۷ تا ۲۰ درصد این افراد دیده شود.

مشکلات عروقی

در مورد نقش عوامل خطر شناخته شده قلبی عروقی و ارتباط آنها با کری ناگهانی بحث‌های زیادی وجود دارد. مطالعات نتوانسته‌اند یک ارتباط علی قطعی را تعیین کنند. بیماران مبتلا به دیابت و بیماری عروق کرونر قلب در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سکته شنوایی هستند. به نظر می رسد این خطر با توجه به شدت بیماری زمینه‌ای افزایش می‌یابد.

علل نادر دیگر

سارکوئیدوز (Sarcoidosis)یک علت نادر کری ناگهانی است که در کمتر از ۰.۵ درصد از بیماران مبتلا به سارکوئیدوز که درگیری عصب هشتم جمجمه‌ای دارند رخ می‌دهد.

همچنین همان‌طور که ذکر شد عفونت‌ها می‌توانند باعث ایجاد این نوع کری شوند. سیفلیس یک علت ثابت است و درمان زودهنگام ممکن است با نتیجه بهتر همراه شود. همچنین بیماری‌های ویروسی سیستمیک عمومی به عنوان یک عامل خطر احتمالی مطرح شده‌اند.

سکته گوش با لوپوس اریتماتوز سیستمیک و سایر بیماری‌های خود ایمنی مرتبط است. پیشنهاد شده است که غربالگری آنتی‌بادی‌های آنتی فسفولیپیدی (که در بیماری‌های خود ایمنی ترشح می‌شود) باید در تمام بیمارانی که با سکته گوش مراجعه می‌کنند انجام شود.

آیا سکته گوش و استرس مرتبط هستند؟

اطلاعات دقیق در این باره هنوز جمع‌آوری نشده‌اند. با این حال نتایج برخی مطالعات نشان می‌دهد که بیماران قبل از شروع کری ناگهانی تحت استرس بیشتری بودند، که نشان می‌دهد استرس در القای این عارضه نقش دارد. همچنین به طور کلی مشخص شده است که استرس نقش زیادی در کاهش شنوایی در مرور زمان دارد.

تشخیص کری ناگهانی

نشانه‌های سکته گوش، کاهش شنوایی ۳۰ دسی بل یا بیشتر در حداقل سه فرکانس به هم پیوسته، در یک دوره ۷۲ ساعت یا کمتر است. این اختلال در شنوایی ممکن است موقت یا دائمی باشد. صرف نظر از علت و درجه کم شنوایی، ارزیابی سریع و درمان زودهنگام حیاتی است.

برای تشخیص این افت شنوایی، پزشک ابتدا گوش شما را معاینه می‌کند با مطمئن شود دچارکم شنوایی هدایتی (conductive hearing loss) نیستید. در این نوع کم شنوایی به دلیل انسداد در گوش ( وجود مایع یا مومِ اضافی در گوش) صدا به خوبی منتقل نمی‌شود. اگر پزشک پس از معاینه دریافت که مشکل شما کم شنوایی هدایتی نیست، برای تشخیص میزان افت شنوایی، آزمایشی به نام ادیومتری تون خالص (pure tone audiometry) را برای شما تجویز می‌کند.

در این آزمایش فرکانس‌های مختلف یا زیر و بم به گوش شما فرستاده می‌شود و ادویمتریست متوجه می‌شود که هر فرکانسی چقدر باید بلند باشد تا شما آن را بشنوید. همان‌طور که گفتیم از دست دادن حداقل ۳۰ دسی بل (دسی بل معیاری برای سنجش شدت صدا است) در سه فرکانس متصل در عرض ۷۲ ساعت نشانه‌ای برای ابتلا به سکته گوش است.

اگر ناشنوایی ناگهانی تشخیص داده شود، احتمالاً پزشک آزمایش‌های اضافی را برای تعیین علت زمینه‌ای تجویز می‌کند. این آزمایشات شامل آزمایش خون، تصویربرداری (معمولاً تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا MRI) و تست تعادل است.

تصویربرداری

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) با کنتراست گادولینیوم از قسمت داخلی آکوستیک و مغز، در کری ناگهانی یک طرفه یا نامتقارن (> 15 دسی بل) برای رد کردن ابتلا به شوانوم دهلیزی ضروری است. همچنین ممکن است سایر تشخیص‌های مرتبط با سکته گوش، مانند دمیلیناسیون (demyelination)، که معمولاً در مولتیپل اسکلروزیس دیده می‌شود، و تغییرات ایسکمیک عروق کوچک را شناسایی کند.

توموگرافی کامپیوتری (CT) استخوان‌های تمپورال را می‌توان در بیمارانی که نمی‌توانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی را انجام دهند، استفاده کرد. CT می‌تواند ابتلا به شوانوم دهلیزی را رد یا اثبات کند و همچنین می‌تواند زنجیره استخوان‌های گوش میانی ارزیابی کند. اگر بیمار مشکوک به سارکوئیدوز همراه با درگیری مدیاستن (mediastinal) (قسمتی از قفسه سینه که بین جناغ و ستون فقرات و بین ریه ها قرار دارد) باشد، ممکن است نیاز به رادیوگرافی قفسه سینه هم باشد.

درمان ناشنوایی ناگهانی گوش

اگرچه حدود نیمی از افراد مبتلا به کری ناگهانی گوش به طور خود‌به‌خود بخشی یا تمام شنوایی خود را دوباره به دست می‌آ‌ورند و نیازی به داروی سکته گوش ندارند، اما تاخیر در درمان به مدت یک تا دو هفته از شروع علائم، می‌تواند اثربخشی آن را کاهش دهد. دریافت به موقع درمان، طول درمان سکته گوش و شانس بهبودی سکته گوش را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

بهبود سکته گوش و درمان آن به علل زمینه‌ای وابسته است. مشکلاتی که گوش خارجی و میانی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و آنهایی که بر گوش داخلی تأثیر می‌گذارند ممکن است به طرق مختلفی درمان شوند. همچنین ترکیبی از این دو علت منجر به کاهش شنوایی مختلط می‌شود.

در مواردی که علت عارضه عفونت باشد، پزشک آنتی بیوتیک را برای تجویز می‌کند. و در مواردی که مشکل ایمنی باشد از داوهای سرکوب ایمنی استفاده می‌شود. همچنین اگر به ندرت توموری در مغز یا روی عصب شنوایی باشد، جراحی یا شیمی درمانی راه حل درمان سکته عصب گوش است.

با این حال باید گفت که هیچ علتی در ۸۵ تا ۹۰ درصد موارد سکته گوش قابل شناسایی نیست و در این موارد گفته می‌شود که کری ناگهانی، ایدیوپاتیک (idiopathic) است.

رایجترین روش بهبودی سکته گوش، به ویژه زمانی که علت آن ناشناخته باشد، کورتیکواستروئیدها هستند. این داروها به طرق مختلفی عمل می‌کنند. آنها التهاب را از بین می‌برند، تورم را در ساختارهای گوش تسکین می‌دهند و به این روش به بدن در مبارزه با این عارضه کمک می‌کنند. از مشکلات خود ایمنی دلیل سکته گوش باشد، باز هم کورتیکواستروئید‌ها با اثر بر سیستم ایمنی می‌توانند به درمان کمک کنند.

اگرچه قبلا در سکته گوش، استروئیدها به شکل قرص داده می‌شد، در حال حاضر این داروها را از طرق پرده گوش (تزریق داخل تمپانیک) به بدن وارد می‌کنند. با این روش، استروید به طور موضعی وارد گوش میانی و از آنجا وارد گوش داخلی می‌شود و با سرعت بیشتری به درمان کمک می‌کند.

تزریق استروئید در داخل گوش، درمان قطعی سکته گوش محسوب نمی‌شود، اما یکی از درمان‌های موثر است. این تزریق‌ها را می‌توان در مطب دکتر شنوایی و بسیاری از متخصصان گوش و حلق و بینی انجام داد. تزریق استروئید برای افرادی که نمی‌توانند کورتون را به صورت خوراکی بخورند و یا می‌خواهند از عوارض جانبی سیستمیک آن پیشگیری کنند مناسب است.

مصرف کورتیکواستروئیدها آنقدر اهمیت دارد که گاهی پزشک قبل از این‌که نتایج آزمایش‌ها بیاید، مصرف آن را شروع می‌کند. چون در صورت تاخیر، پس از گذشت چند هفته ممکن است درمان موفقیت آمیز نباشد.

اگر سکته گوش شدید باشد و شنوایی شما به طور کامل از دست رفته باشد و یا خیلی شدید باشد، ممکن است به وسایل کمکی برای شنوایی نیاز داشته باشید. مخصوصا اگر دیر برای درمان اقدام کرده باشید و یا درمان‌ها به قدر کافی موثر نبوده باشند. در این موارد لازم است از سمعک و یا کاشت حلزون برای برگرداندن شنوایی خود استفاده کنید.

فرق کری ناگهانی با مشکلات دیگر مشابه با آن

کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی یا سکته گوش با پدیده موقت شایعی به نام اختلال عملکرد شیپور استاش (eustachian tube dysfunction) متفاوت است. مورد دوم همان شنوایی ابری و احساس پری گوش است که ممکن است هنگام سفر با هواپیما تجربه کنید. همچنین با احساس انسداد ناشی از آلرژی یا سرماخوردگی متفاوت است، اگرچه ممکن است شبیه به آن احساس شود.

علت ناشنوایی ناگهانی گوش آسیب به گوش داخلی یا به دلیل مشکلاتی در رشته‌های عصبی که اطلاعات را از گوش به مغز می‌رسانند است. اغلب اوقات، هیچ سر نخ یا دلیل واضحی وجود ندارد که چرا این اتفاق برای کسی می‌افتد. کری ناگهانی می‌تواند موقت یا دائمی باشد.

بنابراین، اگر تغییر ناگهانی در شنوایی خود تجربه کردید، لزوما دچار کری ناگهانی نشده‌اید. در صورت بروز هر نوع کاهش شنوایی قابل توجه باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت آن را پیدا کنید.

با این حال وجود سرگیجه یا سرگیجه همراه با کاهش شنوایی می‌تواند نشانه‌هایی از کری ناگهانی باشد. برخی افراد نیز قبل از از بین رفتن شنوایی، صدای زنگ قوی در گوش خود می‌شوند. دلیل آن هم این است که مغز نمی‌داند با تغییرات سیگنالی که از گوش می‌گیرد چه کند، بنابراین یا سیگنال بدی را که به عنوان نویز دریافت می‌کند اشتباه تفسیر می‌کند، یا سعی می‌کند شکاف را پر کند.

درمان سکته گوش با طب سنتی

طب سنتی از جمله طب‌های مکملی است که می‌تواند در شرایط مختلف به شما کمک کند تا سلامت خود را ارتقا دهید و یا بیماری‌هایی را بهبود بخشید. با این حال، کری ناگهانی و یا سکته گوش مشکلی است که اگر به سرعت به آن رسیدگی نکرده و یا درمان صحیحی را دریافت نکنید، می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. شما می‌‌توانید علاوه بر دکتر گوش و حلق و بینی به یک پزشک متخصص طب سنتی متبحر هم رجوع کنید تا نظر او را مطلع شوید. با این حال توصیه می‌شود درمان‌های طب جدید را خود را ادامه دهید. اگر درمان‌ها کافی نبودند و یا پس از اتمام دوره درمان، شنوایی شما برنگشت، آن‌وقت از درمان‌های طب ستنی تحت نظر متخصص بهره ببرید.

در سکته گوش و طب سنتی، درمان سکته گوش با زالو را برخی از پزشکان طب سنتی توصیه می‌کنند. زالو خون کثیف پشت گوش را می‌مکند و به شنوایی شما کمک می‌کند. همچنین در سوت و وزوز گوش نیز موثر است. سکته گوش با داروهای گیاهی به طور کامل درمان نمی‌شود. به عبارت دیگر باید ببینید که علت سکته گوش چیست. برای مثال اگر ناشی از تومور باشد، باید با جراحی برداشته شود. با این حال به طور کلی می‌تواند گفت که برخی از گیاهان مانند گیاهانی که در زیر به آنها اشاره شده است، در تقویت شنوایی می توانند موثر باشند:

• جینکو بالیوبا (Gingko Biloba)
• برگ نعنا (Spearmint)
• سیر (Garlic)
• شوید (Dill)
• زردچوبه (Turmeric)

با این حال، این بدان معنا نیست که درمان کری ناگهانی در طب سنتی استفاه از این داروها است و یا سکته گوش با داروهای گیاهی اینچنینی برطرف می‌شود.

درمان کری ناگهانی گوش با طب سنتی بابد تحت نظر متخصص انجام شود و نباید شما را از درمان‌های جدید محروم کند؛ در غیر این صورت ممکن است دچار پشیمانی شدیدی برای تمام طول زندگی خود شوید.

درمان خانگی کری ناگهانی گوش

کری ناگهانی گوش یک اورژانس پزشکی است که باید پس از علت‌یابی به درمان آن بپزدازید. درمان تحت نظر متخصص انجام می‌شود. بنابراین درمان خانگی سکته گوش افسانه‌ای بیشتر نیست. البته افسانه‌ای که می‌تواند به یک کبوس بلند مدت منتهی شود.

سوالات رایج درباره کری ناگهانی ( ناشنوایی ناگهانی- سکته گوش)

علت ناشنوایی ناگهانی در کودکان چیست؟

علاوه بر دلایل ذکر شده در این مقاله، موارد زیر نمونه‌هایی از عللی است که می‌تواند باعث کم شنوایی اکتسابی در کودکان شود:

• عفونت گوش (اوتیت میانی)
• داروهای اتوتوکسیک (ضرر رساننده به سیستم شنوایی)
• مننژیت
• سرخک
• آنسفالیت
• آبله مرغان
• آنفولانزا
• اوریون

سرماخوردگی یا ویروس گاهی اوقات به دلیل تجمع مایع در گوش میانی باعث کاهش شنوایی موقت می شود. احتقان و مایع در گوش که ناشی از عفونت است، حرکت پرده گوش را محدود می‌کند. هنگامی که عفونت و/یا مایع از بین می‌رود، شنوایی برمی‌گردد. با این حال در صورتی که بدون علامتی شنوایی کودک شما به طور ناگهانی از دست رفت، لازم است به سرعت به متخصص اطفال و یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

ایا سکته گوش خطرناک است؟

بله می‌تواند خطرناک باشد و برای همیشه شنوایی شما را تحت تاثیر قرار دهد. اگرچه اکثرا یک گوش را درگیر می‌کند، اما ممکن است هر دو گوش را شامل شود و اگر به سرعت به دنبال درمان نروید، ممکن است شنوایی خود را از دست بدهید. علاوه بر این، علل زمینه‌ای که باعث این عارضه شده‌اند مثل عفونت، بیماری‌های خود ایمنی و تومور ممکن است زندگی شما را تهدید کنند. پس باید به سرعت به دنبال درمان بروید.

علت کری ناگهانی چیست؟

در اکثر موارد علت آن یافت نمی‌شود. اما به طور کلی سکته گوش به دلیل آسیب به گوش داخلی یا به دلیل مشکلاتی در رشته‌های عصبی که اطلاعات را از گوش به مغز می‌رسانند اتفاق می‌افتد. به عبارت دیگر این عارضه مربوط به گوش خارجی نیست. برخی از علل این عارضه که به ندرت شناخته می‌شوند شامل بیماری‌های خود ایمنی، مولتیپل اسکلروزیس، عفونت و تومور است.

اگر دچار کری ناگهانی یا کاهش شنوایی ناگهانی شده‌اید، لازم است به سرعت به پزشک مراجعه کنید. با این حال گاهی پروسه گرفتن وقت از پزشک طول می‌کشد. سایت پذیرش ۲۴ این امکان را به شما می‌دهد که ویزیت آنلاین دکتر گوش و حلق و بینی داشته باشید و قبل از مراجعه حضوری، مشکل خود را با چند پزشک به شکل آنلاین مطرح کنید. مشاوره آنلاین این امکان را برای شما فراهم می‌کند که در یک روز، با چند پزشک مشورت کنید و بتوانید اقدامات لازم را در کمترین زمان انجام دهید.

جمع‌بندی

کری ناگهانی ( ناشنوایی ناگهانی- سکته گوش) یک ناشنوایی یا افت شنوایی ناگهانی است که به یک‌باره یا در طول دو تا سه روز رخ می‌دهد. در این موارد، معمولا توضیح خاصی وجود ندارد. سکته گوش یک اورژانس پزشکی است که در صورت عدم رسیدگی به آن، ممکن است شنوایی خود را از دست بدهید. درمان آن پس از تشخیص علت انجام می‌شود. البته در بسیاری از اوقات علتی برای آن یافت نشده و درمان توسط استروئید‌ها انجام می‌شود.