عفونت رحم چیست؟ از کجا بفهمیم عفونت رحم داریم؟

عفونت رحم

فضای داخلی رحم به گونه‌ای است که باکتری‌ها و انواع عفونت‌ها به راحتی می‌توانند در شرایط مناسبی در آن رشد کنند.

عفونت رحم از جمله بیماری‌‌هایی است که می‌تواند در هر سنی در بانوان دارای رحم، رخ دهد. اگر عفونت‌های رحمی به موقع درمان نگردند و به علائم به وجود آمده در پی این عفونت‌ها توجه نشان داده نشود، این خطر برای افراد وجود دارد که عفونت به بخش‌‌های دیگر بدن نیز وارد شده و اعضای بدن را دچار اختلال کند.

 در این بحث به طور کامل عفونت رحم توضیح داده خواهد شد.

عفونت رحم چیست؟

مهم‌ترین بخش دستگاه تولید مثل زنان رحم می‌باشد، که در بخش تحتانی شکمی قرار گرفته است. رحم از :

• تخمدان‌ها
• لوله‌های فالوپ
• و زهدان رحم تشکیل شده است.

از جمله شایع‌ترین مشکلاتی که در زنان مشاهده می‌شود، عفونت اندام حیاتی رحم می‌باشد.

هرگونه عاملی که سبب شود عفونت و باکتری‌ها به رحم وارد شوند و در آن را تکثیر پیدا کنند، سبب ایجاد عفونت رحم می‌گردند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که اگر به عفونت رحم رسیدگی نشود، عفونت وارد خون شده و می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری را برای فرد به همراه داشته باشد.

آندومتریت یا عفونت رحم یک بیماری التهابی غده رحم می‌باشد که معمولاً به دلیل وجود انواع باکتری‌ها ایجاد می‌گردد. در کل می‌توان گفت عفونت رحم یک بیماری خطرناک و جدی نمی‌باشد، اما بهترین راه این است که افراد هر چه سریع تر به درمان این عفونت بپردازند.

در اکثر مواقع آندومتریت با مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی که توسط پزشک تجویز شده‌اند برطرف می‌‌گردد. اما در برخی مواقع عفونت‌‌های درمان نشده می‌تواند منجر به بروز عوارض در اندام‌های دستگاه تناسلی شده و مشکلات ناباروری در زنان و سایر مشکلات را برای سلامت عمومی زنان ایجاد کند.

به همین دلایل  بهتر است بانوان برای به حداقل رساندن خطرات عفونت رحم علل و علائم این بیماری را بشناسند تا در صورت مشاهده علائم بتوانند زودتر این مسئله را تشخیص داده و به درمان آن بپردازند.

عفونت رحم از بیماری‌‎های رایج زنان می‌باشد که سالانه تعداد زیادی از بانوان به آن مبتلا می‌گردند. انواع گوناگونی از باکتری‌ها می توانند عفونت رحم را ایجاد کنند.

باکتری‌ها در ابتدا وارد واژن شده و عفونت را ایجاد می‌‌کنند. سپس به مرور زمان عفونت گسترش پیدا کرده و به داخل رحم افراد نیز سرایت می‌کند‌. عفونت رحم در صورت وارد شدن به خون ممکن است بسیار خطرناک و در برخی مواقع ممکن است حتی مرگ آور نیز باشد.

علت ایجاد عفونت رحم

 آندومتریت یا اغلب اوقات در اثر وجود انواع باکتری‌ها ایجاد می‌گردد. عفونت‌هایی که می‌توانند عفونت رحم را در بدن انسان ایجاد کنند، می‌توانند از بیماری سل و عفونت‌های ناشی از ترکیب باکتری‌های طبیعی واژن و در بسیاری از مواقع عفونت‌های آمیزشی مانند :

• سوزاک
• و کلامیدیا باشند.

به طور طبیعی در واژن بانوان تعدادی باکتری وجود دارد. اما به هم خوردن میزان ترکیب طبیعی باکتری‌ها بعد از ایجاد تغییرات در سبک زندگی افراد می‌تواند منجر به عفونت رحم یا آندومتریت شود. دهانه رحم معمولا سبب خروج باکتری ها از رحم می‌شود.

اما ذکر این نکته حائز اهمیت است که هنگامی که دهانه رحم به دلایل مختلف مانند زایمان یا جراحی باز شود باکتری‌ها می‌‌توانند به راحتی وارد رحم شوند. هر دو نوع :

• باکتری‌های عادی واژن
• و باکتری‌های غیر طبیعی می‌‌توانند عامل ایجاد آندومتریت شوند.

همان گونه که گفته شد عفونت رحم اغلب در سنین باروری بانوان یعنی از سن بلوغ تا هنگام یائسگی رخ می‌دهد. اصلی‌ترین دلیل این موضوع این است که شرایط رشد میکروب‌ها در سیستم تناسلی کودکان و بانوان یائسه  وجود ندارد.

مواردی از جمله :

• برقراری رابطه جنسی بدون استفاده از روش‌های مناسب پیشگیری
• روابط جنسی پیش از بین ۲۵ سالگی و وسیله‌های پیشگیری از بارداری مانند  آی یو دی، می‌ توانند از جمله این عوامل باشند.
• همچنین دوش واژینال و سابقه در ابتلا به عفونت رحم

زایمان و سقط جنین نیز از شایع‌ ترین دلایل عفونی شدن رحم می‌باشند. یکی از انواع زایمان که زایمان سزارین نام دارد، سبب التهاب رحم پس از عمل جراحی می‌‌شود که نسبت به زایمان طبیعی شایع‌تر می‌باشد.

 همچنین عفونت‌های مقاربتی و عفونت‌های ایجاد شده به وسیله سایر باکتری‌‌ها که در طی فعالیت جنسی منتقل می‌گردند، شامل مواردی مانند:   کلامیدیا و سوزاک، می‌‌توانند در دهانه رحم عفونت ایجاد کنند. بنابراین بهتر است که خانم‌ها همیشه رابطه جنسی محافظت شده ای را تجربه کند.

بیماری‌های التهابی لگن که همان عفونت لگن می‌باشند نیز با آندومتریت یا علت آن به طور معمول همراه هستند. بیماری‌های التهابی لگن اگر درمان نشوند می‌‌توانند به مسائل جدی تبدیل شوند. این بیماری نیاز به مراقبت‌های سریع پزشکی و در برخی موارد شدید به بستری شدن در بیمارستان نیازمند است.

روش‌های پیشگیری از عفونت رحم

به کمک روش‌های بسیاری می‌توان از ایجاد عفونت رحم در بانوان جلوگیری کرد. یکی از مهم‌ترین عواملی که سبب پیشگیری از ایجاد عفونت رحم می‌شوند، رعایت کردن بهداشت فردی و همچنین داشتن روابط جنسی امن و سالم می‌باشد.

• مراجعه منظم به پزشک متخصص زنان و زایمان
• انجام آزمایش‌های لازم برای تشخیص‌های به موقع بیماری‌های مقاربتی
• استفاده از کاندوم‌های لاتکس در هنگام رابطه جنسی
• و همچنین پرهیز از انجام دوش واژینال از روش‌هایی برای پیشگیری از عفونت رحمی می‌باشد.

پاک کردن و نظافت بخش واژن در بانوان به وسیله حمام عادی کفایت می‌کند و لزومی به انجام دوش واژینال نمی‌باشد. دوش واژینال مداوم در این ناحیه سبب ایجاد اختلال در تعادل ارگانیسم‌های طبیعی در بخش واژن می‌گردد و این مسئله احتمال عفونت را افزایش می‌دهد.

از راه‌های پیشگیری مهم در جلوگیری از ابتلا به عفونت رحم می‌توان به استریل بودن تجهیزات هنگام جراحی و زایمان و همچنین روش‌های درمانی مطمئن برای انجام زایمان نیز اشاره کرد.

آنتی بیوتیک برای عفونت رحم

علاوه بر این موارد پزشک متخصص می‌تواند قبل از انجام سزارین و درست قبل از شروع عمل جراحی برای فرد آنتی‌بیوتیک تجویز کند. پس از انجام زایمان، مراحل و عمل جراحی‌هایی که روی لگن انجام می‌شود، پزشک و پرستار نیز باید در مورد علائم عفونت دستورالعمل‌ های لازم را به بیمار توضیح بدهند، تا فرد از علائم آگاهی کامل داشته باشد.

علائم عفونت رحم و لگن

ممکن است برخی از زنانی که به عفونت رحم مبتلا شده اند، هیچ نشانه خاصی را احساس نکند؛ اما برخی دیگر از افراد نشانه‌های خاصی را احساس می‌کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است که در اکثر موارد وجود نشانه‌ها باعث می‌شود که بانوان به پزشک متخصص مراجعه کنند.

از علائم شایع عفونت رحم :

• احساس درد در ناحیه فوقانی و تحتانی شکم می باشد.
• همچنین همانند تمام عفونت‌های دیگر تب نیز از علائم عفونت رحم نیز است.
• احساس درد حین رابطه جنسی
• خونریزی های نامنظم
• و همچنین احساس درد و سوزش هنگام خروج ادرار
• افزایش ترشحات واژینال بد بو
• و خستگی مفرط از جمله علائم عفونت رحم می باشند.

همچنین عفونت‌های رحمی ممکن است بر چرخه قاعدگی اثر گذاشته و سبب ایجاد دوران قاعدگی نامنظم شوند. در این بین افرادی هستند که به دلیل پیشرفت عفونت رحم خود درد‌های بسیار شدیدی را تجربه می‌ کنند. به این صورت که این افراد در انجام کارهای روزمره دچار اختلال می‌ شوند.

از این موارد می‌ توان :

• استفراغ‌ های شدید خصوصاً در هنگام صبح
• بیهوشی‌های ناگهانی را نام برد.
• بروز دردهای آزار دهنده و ناگهانی در لگن
• و تب بالای ۱۰۱ درجه فارنهایت نیز از عوامل و نشانه‌های پیشرفته عفونت رحم می‌باشند.

اگر بانوان هر یک از این علائم را مشاهده کردند باید به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کنند. به این دلیل که اگر این عفونت پیشرفت کند، به خون و سایر قسمت‌های بدن رسیده و  سبب ایجاد خسارت‌های جبران ناپذیری به اجزای بدن افراد می‌گردد.

راه‌های تشخیص عفونت رحم

یکی از مهم‌ترین بخش‌های تشخیص درمان برای بروز عفونت رحم مراجعه به پزشک و متخصصان زنان و زایمان می باشد. از همین رو  پزشکان برای تشخیص این بیماری آزمایش هایی نظیر آزمایش ناحیه لگن، آزمایش ادرار و معاینه دهانه رحم را تجویز می کنند.

از برخی دیگر از آزمایشاتی که برای بررسی عفونت رحم انجام می‌ شود، می‌ توان به :

• میزان رسوب گذاری اریتروسیت
• مقدار پروتئین C موجود برای واکنش
• و تعداد گلبول‌های سفید یا همان (wbc)ها اشاره کرد.

ارزیابی شدت آسیب عفونت رحم

اگر بعد از انجام آزمایشات مشخص شود که فرد دچار عفونت شده است, باید سایر بخش‌ های دستگاه تولید مثل بانوان مانند لوله های فالوپ نیز ارزیابی شوند تا پیگیری‌ ها صورت گیرد و میزان آسیب مشخص شود که پزشک مطمئن شود، آسیب جدی به بدن وارد نشده است.

از جمله آزمایش‌ هایی که در این مرحله انجام می‌ شود، سونوگرافی لگن است که با عکسبرداری به کمک اشعه ها وضعیت درونی لگن را مشخص می‌ کند. آزمایش‌ های بعدی بیوپسی آندومتر می باشد که در این روش قسمت کوچکی از  زهدان برای بررسی‌ های بیشتر تکه برداری می گردد.

لاپاراسکوپی نیز یکی از شیوه های تشخیص میزان آسیب است که با ایجاد برشی کوچک و ورود به داخل محفظه شکمی از درون بدن و بخش هایی که دچار عفونت شده اند، عکسبرداری می کند. با توجه به این آزمایش ها می‌ توان میزان آسیب وارد به بدن را ارزیابی کرد.

گفت و گو آنلاین با متخصص زنان و زایمان

عوامل خطرزای عفونت رحم

بانوان در صورت بروز نشانه‌هایی که در بالا به آن‌ها ذکر شد، باید سریعاً برای تشخیص و درمان بیماری خود به پزشک متخصص مراجعه کنند. برخی از نشانه‌های عفونت رحم مرتبط با عفونت‌های ناحیه لگن نیز هستند و این نشانه ها با یکدیگر مشابه می‌باشند.

از همین رو تاکید می‌شود که افراد باید به موقع برای انجام آزمایش‌ها به پزشک متخصص مراجعه کنند. در صورت درمان نشدن به موقع عفونت مشکلات بسیار بزرگی برای رحم افراد پیش خواهد آمد.

• ناتوانی در نگهداری جنین و همچنین ایجاد ناباروری
• بارداری خارج از رحم
• دردهای مزمن لگنی که ناشی از وجود زخم هایی که در لوله های فالوپ یا سایر بخش های لگن به وجود آمده‌اند

از مشکلاتی هستند که در صورت ادامه پیدا کردن عفونت رحم برای بانوان پیش خواهند آمد.

 لازم به ذکر است در صورت پیگیری نکردن درمان مناسب ممکن است عفونت وارد شده به رحم، به خون و یا سایر ارگان‌ های بدن راه پیدا کرده و سلامت و زندگی افراد را به صورت جدی تهدید کند.

عفونت رحم و بارداری

عفونت رحم در توانایی زنان در بارداری و یا باردار ماندن تا هنگام به دنیا آمدن جنین بسیار موثر می باشد. التهاب رحم می‌تواند در رحم ایجاد زخم کرده و از لانه گزینی و رشد طبیعی جنین در دیواره رحم جلوگیری به عمل آورد.

طبق تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ انجام شد، نشان داده شد که عفونت‌های مزمن می‌توانند به روش‌های مختلفی بر باروری افراد تاثیر بگذارند. عفونت‌ها سبب افزایش احتمال سقط جنین‌های مکرر می‌باشد. همچنین با متوقف کردن تخم لقاح یافته از لانه گزینی در رحم جلوگیری شده و توانایی باروری از بین می‌رود.

تمام مطالعات در این زمینه نشان داده‌‌اند که درمان‌‌های آنتی‌بیوتیکی می‌تواند به بهبود قابل توجهی در میزان باروری و حاملگی‌های موفق در زنانی که به عفونت‌های رحمی مبتلا هستند، منجر شود.

 مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ انجام شد که ۹۵ زن‌ دارای مشکلات باروری را تحت آزمایش قرار داد. در افرادی که تحت آزمایش بودند، نیمی از زنان مبتلا که تحت درمان قرار گرفتند، آنتی بیوتیک‌های درمانی باروری آن‌ها را بیشتر از ۸۰ درصد بهبود بخشیده بود. با درمان موفق این زنان میزان شانس بارداری و زایمان افزایش پیدا کرده بود.

 متخصصان باروری در برخی مواقع پیشنهاد می‌کنند که زنان با چندین چرخه لقاح آزمایشگاهی یا همان آی وی اف (IVF)  از نظر آندومتری مورد آزمایش و درمان قرار گیرند.

درمان عفونت رحم

به دلیل این که اکثر عفونت‌های رحمی، عفونت‌های باکتریایی می‌باشند؛ پزشکان متخصص برای درمان اینگونه از عفونت‌ها اکثر مواقع از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند. تشخیص این که عفونت بر اثر کدام یک از انواع باکتری‌ها ایجاد شده است بسیار مشکل می‌باشد. بنابراین در این مواقع پزشکان از دو نوع آنتی‌بیوتیک برای درمان بیمار تجویز می‌کنند، تا درمان عفونت رحم افراد به طور کامل برطرف شود.

بعد از شروع فرآیند درمان که با استفاده از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها صورت می‌گیرد، از بین رفتن نشانه‌های عفونت محتمل می‌باشد؛ اما این مسئله نباید باعث قطع کردن مصرف داروها شود. اگر درمان عفونت رحم به صورت نیمه کاره رها گردد، ممکن است بهبودی کامل اصلا صورت نگیرد و یا به تعویق بیفتد. در اکثر مواقع پس از رها کردن نیمه کاره درمان عفونت مجدداً باز خواهد گشت.

در عفونت‌های بسیار شدید:

پزشک متخصص برای بیمار آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی تجویز می‌کند که در این شرایط باید فرد در بیمارستان بستری شده و از این آنتی بیوتیک‌ها استفاده کنند.

در برخی شرایط خاص پزشک نمی‌‌تواند آنتی‌بیوتیک تجویز کند. اگر فرد به دلیل بیماری خاص و یا بارداری قادر به مصرف انواع قرص‌های آنتی‌بیوتیکی نباشد و یا کیست و انواع ورم ها در ناحیه لگن فرد وجود داشته باشد، این افراد برای درمان بهتر و موثرتر باید به بیمارستان مراجعه کنند. به این دلیل که نمی‌توانند از قرص‌های آنتی‌بیوتیک استفاده کنند.

در برخی موارد از عفونت‌های رحمی که بسیار نادر هستند، سخن از جراحی به میان می‌آید:

هنگامی که کیست در ناحیه لگنی وجود داشته باشد این احتمال بسیار زیاد است که این کیسه پاره شود. در صورتی که فرد بیمار از درمان با داروها نتیجه نگیرد، لزوم جراحی در این افراد وجود خواهد داشت.

لازم به ذکر است در صورتی که عفونت مقاربتی تشخیص داده شود، همسر بیمار نیز باید فوراً تحت درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها قرار گیرد. باید برای درمان بهتر تمام داروهایی که توسط پزشک متخصص تجویز شده اند تا پایان دوره درمان توسط هر دو فرد مصرف گردد.

در عفونت هایی که به دنبال زایمان رخ می‌ دهند:

ممکن است فرد دچار عفونت جدی و پیچیده شده باشد که در این صورت به مایعات داخل وریدی یا همان (IV) و بستری در بیمارستان نیازمند است.

همچنین لازم به ذکر است که پس از زایمان بعد از سقط جنین ممکن است بافت در رحم باقی مانده باشد. در این موارد بیمار به جراحی نیاز دارد که از بین بردن بافت ها در آن صورت گیرد.

در برخی مواقع کاهش عفونت پس از اتمام دوره مصرف آنتی‌بیوتیک صورت نمی‌گیرد. در این صورت کشت دهانه رحم یا بیوپسی آندومتر انجام می‌گیرد. بعد از انجام تست و مشاهده نتایج آن ممکن است بیمار دیگر به مصرف آنتی‌بیوتیک نیاز بیشتر نداشته باشد.

با توجه به مطالب ارائه شده اشاره شد که اصلی‌ ترین راهکار درمانی برای عفونت رحم که توسط پزشکان تجویز می شود، درمان دارویی و با استفاده از داروهای آنتی بیوتیک می باشد. درمان‌ های آنتی‌ بیوتیکی که صورت می‌ گیرند، ممکن است بنا به شدت درگیری با بیماری مقدار متفاوتی برای هر فرد داشته باشند.

در نتیجه بهترین راه برای درمان عفونت رحم مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات می باشد، که در نتیجه این رفتار تشخیص دقیق و دریافت در درست از آنتی‌بیوتیک توسط پزشک صورت می گیرد. از جمله آنتی بیوتیک های متداول برای درمان عفونت‌های باکتریایی که به صورت قرص، شربت و حتی شیاف‌های مخصوص واژن استفاده می‌گردند، مترونیدازول می‌باشد.

علاوه بر مترونیدازول گاهی قرص و یا کرم‌های واژینال کلوتریمازول نیز از دیگر گزینه‌هایی هستند که برای درمان های دارویی عفونت رحم و در خیلی از موارد برای عفونت‌های واژن نیز به مصرف می رسند. از دیگر گزینه‌های تکمیلی برای درمان عفونت رحمی می‌توان به قرص‌های واژینال:

• نیستاتین
• کپسول‌های فلوکونازول
• و کرم واژینال میکونازول اشاره کرد.

درمان خانگی عفونت رحم

جوشانده برای عفونت رحم

در میان انواع درمان و پیشگیری ها برای عفونت رحم، می توان از برخی روش های گیاهی و خانگی نیز برای پیشگیری از بروز این بیماری بهره برد. از گیاه های مختلف مانند:

• گیاه ماریانا
• چای طبیعی سنبل ختایی
• شاه بلوط
• محلول‌های مرزنجوش و تخم اسفرزه  برای پیشگیری از عفونت رحم استفاده می شود، که هر کدام راه های استفاده متفاوتی دارند.

در کنار راهکارهای درمانی که توسط پزشک متخصص تجویز شده اند درمان های گیاهی نیز می‌توانند روند درمان عفونت رحم را تسریع بخشند. در این میان گزینه‌های دیگری مانند انواع دمنوش ها و جوشانده های طبیعی وجود دارند که با استفاده روزانه از آن ها می‌ توان عفونت رحم را تا میزان زیادی بهبود بخشید.

یکی از اصلی ترین دمنوش هایی که خاصیت ضد میکروبی بسیار قوی دارد، دمنوش پونه به همراه مقادیری از عسل می باشد، که در برطرف کردن :

• عفونت‌های رحمی
• عفونت‌های مجاری ادراری
• و حتی عفونت کلیه‌ها تاثیر بسزایی دارد.

برای عفونت رحم چه بخوریم؟

آویشن نیز به همراه تخم جعفری و رازیانه از دیگر جوشانده‌هایی هستند که می‌‌توانند بر روی درمان عفونت رحم تاثیر بسیار قابل توجهی را از خود نشان دهند. می توان مقادیر مساوی از آویشن، تخم جعفری و رازیانه را که در حدود یک قاشق چایخوری است، در دو لیوان آب جوش روی حرارت ملایم جوشاند و روزانه حدود دو فنجان از این جوشانده را در کنار درمان دارویی آنتی بیوتیک استفاده کرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

همانطور که در مطالب بالا ارائه شد اگر به عفونت رحم رسیدگی نشود و یا درمان تا مراحل آخر انجام نگردد عفونت رحم می‌تواند به خون و سایر ارگان های بدن منتقل شده و سبب ایجاد آسیب‌ های جدی شود. بنابراین مراجعه به موقع به پزشک متخصص می‌تواند در این روند تاثیر بسزایی داشته باشد.

شما می‌توانید برای گرفتن نوبت آنلاین به سایت پذیرش ۲۴ مراجعه کرده و از پزشکان متخصص در این زمینه نوبت دریافت کنید. همچنین کارشناسان پذیرش ۲۴ همه روزه پاسخگوی سوالات شما هستند. می توانید با دریافت نوبت آنلاین با پزشک آنلاین متخصص زنان و زایمان سایت پذیرش ۲۴ برای درمان عفونت رحم اقدام نمایید.

دریافت مشاوره آنلاین عفونت رحم